Page 17 - Tarih 10 - Ünite 3
P. 17
DEVLETLEŞME SÜRECİNDE
SAVAŞÇILAR VE ASKERLER
Balkanlarda fethedilen topraklardan bir kısmı gazilere
verilmiştir. Zamanla bu gaziler; bulundukları bölgeler-
de güçlenerek toprak sahibi, önemli bir askerî güç hâli-
ne gelmiştir. Benzer şekilde Vezir Çandarlı Halil Paşa’nın,
makamını kendinden sonra oğluna ve ailesine geçirmeyi
padişaha kabul ettirmesi de merkezî otoriteyi sarsan diğer
bir gelişme olmuştur. Şehzadeler arasındaki taht kavgaları
nedeniyle yaşanan mücadelelerde devletin bütünlüğünü
ve otoritesini tehdit etmiştir. Buna karşın Osmanlı Devle-
ti’nin merkezî otoriteyi kurması ve sürdürmesinde devşirme
sistemi önemli bir unsur olmuştur. Osmanlılarda, orduda
ve devlet görevlerinde devşirmelerin kullanılması ile her-
hangi bir kişi veya grubun imtiyaz kazanması ve güçlü bir
sınıf hâline gelmesi engellenmiştir.
Yeni Çağ’da Avrupa’nın ilk merkezî devleti olan Osmanlı
Devleti, feodal yapının oluşmasını engellemeye çalışmıştır.
Osmanlılar, merkezî otoriteyi güçlendirmek için idari ve
askerî teşkilatlarda kendi görevlilerini yetiştirmeye önem
vermiş ve devşirme sistemini de bu amaçla kurmuştur. Bu
sistemin temel ilkesi, Türk İslam âdet ve geleneklerine,
hükümdara ve devlete sadakatle bağlılıktır. Hükümdar
değişse de devşirmelerin devlete sadakat ve bağlılıkları
değişmemiştir.
Osmanlı’nın Kılıcı: Yeniçeriler
Osmanlı ordusu, teşkilatı ve disiplini ile dünyanın sayılı or-
dularından birisiydi. Bu ordu içerisinde önemli bir güç olan
Kapıkulu askerlerinin de etkisiyle Osmanlı Devleti kısa bir
zamanda sınırlarını Viyana önlerinden, Arabistan ve Mısır
çöllerine kadar genişletti. Bu fetihlerde Kapıkulu ordusu, Görsel 3.16
hükümdarların en büyük dayanaklarındandı. Osmanlı Devleti’nin Kapıkulu ordusu (Temsilî)
düzenli ve maaşlı ordusu olan Kapıkulu Ocağının piyadelerine
“Yeniçeri”, süvarilerine ise “Kapıkulu Sipahisi” denilirdi. Kapıkulu
ordusunun içerisinde farklı askerî sınıflar da vardı (Görsel 3.16).
KAPIKULU ORDUSU
Kapıkulu Piyadeleri Kapıkulu Süvarileri
• Acemi Ocağı • Sipahiler
• Yeniçeriler • Silahtar
• Cebeciler • Sağ ve sol ulufeciler
• Topçular • Sağ ve sol garipler
• Top arabacıları
• Lağımcılar
• Bostancılar
Osmanlı ordusunda, Kapıkulu piyadeleri ile Kapıkulu süvarileri- ARAŞTIRALIM
nin görevlerini araştırarak arkadaşlarınıza bir sunu hazırlayınız.
89

