Page 43 - Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi | 1.Ünite
P. 43
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
10. Hâkimiyet teorileri ile ilgili verilen bilgilerden 12. Amiral Alfred Thayer Mahan, İngiliz Deniz Kuv-
hangisi doğrudur? vetlerinin tarihini incelemiş ve 1890 yılında
Deniz Hâkimiyet Teorisi’nin esaslarını ortaya
A) Kara Hâkimiyeti Teorisi Alfred Mahan tarafın- koymuştur. Bu teorinin ortaya çıktığı dönemde
dan geliştirilmiştir. Sanayi Devrimi sonucu yeni keşifler yapılmış
B) Deniz Hâkimiyet Teorisi en çok Avustur- ve ekonomik ilişkiler genişlemişti. Ham madde
ya-Macaristan İmparatorluğu’nun ilgisini çek- arayışı ve yeni ürünlerin pazarlanması ihtiyacı,
miştir. deniz yollarının önemini artırmış, gelişen tekno-
C) Deniz Hâkimiyet Teorisi Halford Mackinder loji ile mesafeler kısalmıştı. Kısaca, tarihî İpek
tarafından geliştirilmiştir. Yolu önemini kaybederken Mahan’ın “Denizlere
D) Deniz gücünün ortaya çıktığı merkez için He- hâkim olan dünyaya hâkim olur.” tezi ortaya çık-
artland kavramı kullanılmıştır. mıştır.
E) Hava Hâkimiyet Teorisi Harry A. Sachaklian Yukarıdaki metni değerlendirildiğinde Deniz
tarafından geliştirilmiştir. Hâkimiyet Teorisi ile ilgili aşağıdakilerden
hangisine ulaşılamaz?
A) Teori, bir denizci olan Alfred Mahan tarafın-
11. Paris Barış Konferansı’nın ortaya koyduğu dan ortaya atılmıştır.
havayı “Uzlaşmadan rahatsızlık duyanların B) Teorinin ortaya çıkmasında dönemin ekono-
bu duruma kolaylıkla karşı çıkabileceklerini mik ve teknik koşulları etkili olmuştur.
fark etmeleri fazla uzun sürmedi.” biçiminde C) Teknolojide yaşanan gelişmeler dünyanın
değerlendiren bir tarihçiyi aşağıdaki ifadeler- küçülmesine yol açmıştır.
den hangisi desteklemez? D) Dünyada yaşanan siyasi, iktisadi ve teknik
gelişmeler tarihî ticaret yollarına etki etmiştir.
A) Önemli kararların alınması ile hayata geçiril- E) Dünya üzerindeki savaşlar dünya ticaretinde
mesinin farklılık göstermesi avantaj elde etmek için yapılmıştır.
B) Milletler Cemiyetinin olaylara müdahale ede-
bilecek bir gücü olmadan kurulması
C) ABD’nin Monroe Doktrini politikası gereği kı-
tasına dönerek çözüme sırtını dönmesi
D) İngilizlerin ordularını terhis etmesi ve Fran-
sa’nın tek başına kıta politikasını belirlemek
istememesi
E) 1928’de Amerika ile Fransa arasında Bri-
and-Kellog Paktı’nın imzalanması
53