Page 3 - Felsefe 11 | Çalışma Defteri 5
P. 3
Hatırlıyor muyum?
Aşağıdaki bilgileri hatırlayıp hatırlamadığınızı ilgili bölüme işaretleyiniz. Puan durumunuza göre
aşağıdaki karekodları okutarak konu eksiklerinizi tamamlayınız.
15- 17. yüzyıl felsefesindeki tartışmaları daha iyi anlayabilmek için o döneme ait filozofların metinlerine bakmak gerekir.
Aşağıda Descartes’in “ Felsefenin İlkeleri”, Spinoza’nın “Etika” ve Thomas Hobbes’un “Leviathan” adlı eserlerinden alınan
metinlerden bölümler yer almaktadır.
Descartes “ Felsefenin İlkeleri”
«Gerçeği arayanın, yaşamında bir kez olsun bütün nesnelerden müm-
kün olduğunca şüphe etmesi gerekir.»
«Bu nedenle kendilerinden şüphe duyulan tüm nesnelere yanlış
gözüyle bakmak da yararlı olur.» Hatırlıyorum
2 Puan
«Bu şüpheyi hiçbir zaman işlerimizi yönlendirmede kullanmamalıyız.»
1 «Duyulur nesnelerin gerçeğinden niçin şüphelenilir?» Kısmen Hatırlıyorum
1 Puan
«Neden matematiğin kanıtlarından da şüphelenilir?»
«Şüpheli şeylere inanmaktan sakınmamıza olanak tanıyarak aldanmamıza engel olan Hatırlamıyorum
özgür bir tutumumuz vardır.» 0 Puan
«Var olmasaydık şüphe duyamazdık, bu da edinebileceğimiz ilk doğru bilgidir. Düşünü-
len şeyin, düşünürken gerçekten var olmadığını kavramak bize o denli aykırı geliyor ki en
şaşılası varsayımlara karşın şu "Düşünüyorum, o halde varım." sonucunun doğru olduğu-
na ve bunun, düşüncelerini bir sıra içinde yönlendiren ve yöneten bir kimseye görünen
ilk doğru sonuç olduğuna inanmaktan kendimizi alıkoyamıyoruz.»
Descartes’ta “ Düşünüyorum o halde varım” önermesine ulaşma süreci:
1. Yanlış kanı bulduğumuz bilgi kaynağına bir kere dahi
olsa güvenemeyiz. Hatırlıyorum
2. İnsanlar şüphe duyduğundan şüphe duyamaz. 2 Puan
3. Şüphe duyma eylemi düşünceye aittir.
2 4. Bir şey düşünüyorsa vardır. Kısmen Hatırlıyorum
5. Ben düşünüyorum. Öyleyse varım. 1 Puan
Hatırlamıyorum
“Düşünüyorum, öyleyse varım.” akılla kavranan ilk ve tek hakikattir ve aynı zamanda 0 Puan
zorunlu bir hakikattir. Descartes “Düşünüyorum, o halde varım” sonucuyla düşünen
bir varlık olarak kendi varoluşunu kanıtlar. Bu ben, Descartes’ın, bir beden ve zihin-
den oluşan bütünsel varlığı değil, sadece zihnidir.
MATEMATİK-11
ORTAÖĞRETİM 3 FELSEFE-11
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ