Page 7 - Felsefe 11 | Çalışma Defteri 5

Eşleştirme

Kutucukların içindeki açıklamaları sayfanın sağ tarafında yer alan filozoflarla eşleştirip uygun gelen
harfleri kutucukların yanındaki yuvarlağın içine yazınız.

İtalya’nın güçlü bir prens tarafından yönetildiği zaman ulusal
1 birliğin sağlanabileceğini ileri sürer. Prensin mutlak güç sahibi Descartes A
olması gerektiğini ve bütün kurumların ona bağlı olmasının
zorunlu olduğunu belirtir. Ona göre “Amaca ulaşmak için her
yol mübahtır.” ve prens bu ilkeye göre devleti yönetmelidir.
“İnsanın doğasında adalet, fedakârlık, merhamet yoktur. İnsa-
2 nın doğasında ‘kibir, öç alma, taraf tutma’ vardır. Bu nedenle Spinoza B
herkes birbiri için tehlikedir. Bu tehlikeden kurtulmak için in-
sanlar birbirleri ile bir sözleşme yaparlar ve güçlerini bir otori-
teye devrederek devleti meydana getirirler.” der.

“Ütopya” adlı eseri, hem bu tür eserlere isim olması hem de
oluşturduğu devlet ve toplum kurgusuyla dönemin siyasal
yapısını eleştirmesi bakımından önemlidir. Özel mülkiyetin
3 her türlü mutsuzluğun kaynağı olduğu görüşündedir. O, Francis Bacon C
eserinde Ütopya ismini verdiği bir ada ülkesi tasarlar; bu ül-
kede özel mülkiyet yoktur. Eşitlikçi zihniyette düzenlenmiş
bu adada herkes gücünün yettiği şekilde çalışır. Yöneticilerin
halk tarafından seçilmesi gerektiğini belirterek, demokratik ve
sosyal bir devlet önerir.

“ İnsan doğanın bir parçasıdır ve doğa yasaları, insan doğasını
kendine itaat etmeye ve hemen hemen her yola başvurarak
4 kendisiyle uyumlu olmaya zorlar.” diyen panteist filozoftur. Thomas Hobbes Ç
O, bütün içinde yer alan tüm unsurların birbirleri ile uyumlu
olduğu bir evren tablosu çizer. Ona göre, insan, tablo içinde,
doğanın bir parçası olarak yaşamaktadır.

Hem felsefede hem de mekanik alanda yapmış olduğu ça-
lışmalarıyla bilinir. Bilimsel çalışmalarını olgu ve gözleme

5 dayandıran filozof aynı zamanda doğayı matematiksel bir Kopernik D
dil ile açıklamaya çalışmıştır. Felsefede matematiksel dü-
şünce modellerinin gelişmesine katkı sağlamıştır. Bilimsel
çalışmalarından öne çıkanlar arasında onun “eylemsizlik
ilkesi” ve “serbest düşme yasası” gelir.

‘Bilgi güçtür.’ argümanını daha çok bilimsel bilgi için kullan-
6 maktadır. Ona göre doğayı bilme, olabilecekleri öngörme ve G. Galileo E
insan lehine olabileceklere müdahale etme insanı güçlü kılar.
İnsanlık tarihi bu durumun sayısız örneği ile doludur.

İkili evren anlayışına karşı çıkmıştır. Gök cisimleriyle
7 dünyadaki cisimlerin fiziksel özelliklerinin aynı oldu- T. More F
ğunu savunmuş ve evrenin Dünya merkezli değil Gü-
neş merkezli olduğunu belirtmiştir.

Ona göre varlık alanında iki ana töz vardır: yaratan töz ve ya-
ratılan tözler. Yaratan töz, kendinden başka hiçbir şeye ihtiyacı
8 olmayan ve her şeyi yaratan sonsuz tözdür. Yaratılan töz ise Machiavelli G
birbirine indirgenemeyen iki alt tözden oluşan ve aynı zaman-
da sonlu olan ruh ve madde tözleridir. Ruh akla karşılık gelen,
düşünen; madde ise uzayda yer kaplayan tözdür. Dolayısıyla
düalist bir anlayış sergiler.

MATEMATİK-11
ORTAÖĞRETİM 7 FELSEFE-11
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ