Page 3 - Coğrafya 11 | 2.Ünite
P. 3
11. Sınıf
EKONOMİK FAALİYETLER VE DOĞAL KAYNAKLAR
Hazırlık Soruları
1. Yaşadığınız yerde yapılan ekonomik faaliyetlerle ihtiyacınız olan bütün ürünler üretilmekte midir? Üre-
timi yapılamayan ürünleri nasıl temin etmektesiniz?
2. Doğal kaynakların ekonomiye olan etkilerine dair çevrenizden örnekler veriniz.
A ÜRETİM, DAĞITIM VE TÜKETİMİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
İnsanların yaşamlarının devamı, temel ihtiyaçlarının karşılanabilmesi veya daha iyi yaşam şartla rına sahip
olabilmeleri amacıyla yapılan etkinliklerin geneline ekonomik faaliyet denir (Şema 2.3).
EKONOMİK FAALİYET UNSURLARI
Üretim Dağıtım Tüketim
Mal ve hizmetlerin kullanılabilir du- Mal ve hizmetlerin tüketiciye ulaştı- Mal ve hizmetlerin tüketilmesi, kul-
ruma getirilmesi faaliyetidir. rılması faaliyetidir. lanılması faaliyetidir.
Şema 2.3: Ekonomik faaliyet unsurları
Mal ve hizmetlerin bir dizi işlemden geçirilerek
kullanılabilir hâle getirilmesi olan üretim, yetiştir-
me (birincil üretim faaliyeti) ve imalat (ikincil üre-
tim faaliyeti) şeklinde ikiye ayrılır. Yetiştirme; ta rım,
hayvancılık, ormancılık, balıkçılık ve madencilik gibi
ihtiyaçların doğrudan veya dolaylı olarak doğadan
karşılanmasıdır. İmalat ise sanayi, enerji üretimi ve
inşaat sektörü gibi alanlarda ham maddenin çeşit-
li süreçlerden geçirilerek kullanıma hazır hâle ge-
tirilmesi işlemidir (Görsel 2.35). Üretim ve tüketim
ara sındaki bağ, mal ve hizmetlerin üretim alanların-
dan tüketim merkezlerine veya tüketiciye ulaştırıl-
ması anlamına gelen dağıtım yoluyla sağlanır (Gör-
sel 2.36). Dağıtımın olmaması hem üretimi hem de Görsel 2.35: Üretim
tüketi mi olumsuz etkiler. Günümüzde ulaşımdaki gelişmeler sayesinde hız kazanan dağıtım, hem üretim
hem de tüketimde büyük artışa neden olmuştur. Üretilen mal ve hizmetlerin kullanılması olan tüketim ise
ihtiyaç ların çeşitlenmesinin yanı sıra üretimdeki artış ve dağıtımın kolay olması sonucu büyük bir artış gös-
termiştir (Görsel 2.37). Eski çağlarda genellikle insanların kendi ürettikleri veya yakın çevrelerinden temin
ettikleri tüketim malzemeleri, günümüzde dağıtımın gelişmesiyle dünyanın en uzak köşelerinden dahi iste-
nilen yerlere ulaştırılabilmektedir.
Görsel 2.36: Dağıtım Görsel 2.37: Tüketim
79