Page 49 - Coğrafya 11 | 3.Ünite
P. 49
KÜRESELLEŞEN DÜNYA 11. Sınıf
KEİ’nin organlarından biri olan Karadeniz Ekonomik İşbirliği İş Konseyi (KEİK) 1993 tarihinde oluştu-
rulmuştur. KEİK, ülkeler arasındaki ticari ve sanayi iş birliğini geliştirmeye yönelik faaliyet göstermekte-
dir. Her ülkeyi temsilen bir üyenin bulunduğu Yönetim Kurulunda belirlenen konular çerçevesinde çalışma
grupları oluşturulabilmektedir.
Türkiye, kuruluşunda aktif rol aldığı KEİ’nin faaliyetlerine aktif katılım sağlamakta ve sekretaryasına ev
sahipliği yapmaktadır. Ayrıca uluslararası toplumun Karadeniz’e olan ilgisinden dolayı Türkiye, KEİ çerçe-
vesinde somut iş birliği projelerinin hayata geçirilmesi için çalışmakta ve örgütün etkinliğinin daha da artı-
rılması için yoğun çaba sarf etmektedir. KEİ Deklarasyonu’nda ilgili organizasyon, teşebbüs ve firma ların da
katılımıyla aşağıda belirtilen alanlarda ortak projeler geliştirilmesi hedeflenmiştir.
• Ulaştırma-haberleşme (altyapıyla ilgili bölümleri de kapsamak üzere)
• Bilişim
• İktisadi ve ticari bilgi alışverişi (istatistikler dâhil)
• Ürünlerin standardizasyon ve sertifikasyonu
• Enerji
• Madencilik ve ham mineral malzemelerin işlenmesi
• Turizm
• Tarım ve tarıma dayalı sanayi
• Hayvansal ve sıhhi koruma
• Sağlık ve eczacılık
• Bilim ve teknoloji
Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT); 8 Aralık 1991 tarihinde Rusya Federasyonu, Beyaz Rusya ve Ukrayna
arasında yapılan anlaşma ile oluşturulmuş bölgesel bir örgüttür. BDT’ye 21 Aralık 1991 tarihinde Azerbaycan,
Kazakistan, Ermenistan, Kırgızistan, Moldova, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan katıl mıştır. 1993 yı-
lında Gürcistan’ın da katılımıyla örgütün üye devlet sayısı 12’ye yükselmiştir. Ancak önce Türkmenistan’ın
tam üyelikten çekilmesi daha sonra da Gürcistan (2009) ve Ukrayna’nın (2014) topluluktan ayrılmasıyla üye
sayısı 9’a düşmüştür (Harita 3.14). Bağımsız Devletler Topluluğu, si yasi bir örgüt olarak kurulmasına rağmen
zamanla üye ülkeler arasında yapılan ekonomik iş birliği ve ortaklık anlaşmalarıyla ekonomik bir özellikte
kazanmıştır. BDT; sahip olduğu yaklaşık 240 milyonluk nüfus, dünya daki toplam kaynakların % 25’i, sanayi
potansiyelinin de %10’u ile günümüzde önemli bir güç hâline gelmiştir.
Türkiye; BDT’ye üye olmamasına rağmen gerek üye ülkeler arasında Türk Cumhuriyetleri’nin yer alması,
gerekse Rusya ile olan stratejik ortaklıktan dolayı toplulukla olumlu ilişkiler geliştirmiştir. Son yıllarda Tür-
kiye ile üye ülkeler arasında ekonomik iş birliğini artırmaya yönelik bazı anlaşmaların yapılması dış ticaret
hacminde artış sağlamıştır.
K
RUSYA
BELARUS KAZAKİSTAN
ÖZBEKİSTAN
MOLDOVA KIRGIZİSTAN
ERMENİSTAN TACİKİSTAN
0 1000
AZERBAYCAN km
Harita 3.14: BDT’ye üye olan ülkeler
207