Page 4 - Coğrafya 9 | 4.Ünite
P. 4
18. yy.dan itibaren yaşanan hızlı teknolojik gelişmeler doğa-insan etkileşimine yeni bir boyut kazandırmış-
tır. İnsanlar doğal ortam hakkında daha fazla bilgiye sahip olduklarında çevreyi değiştirme ve şekillendirme
becerileri arttı. Zamanla bilgi birikimi, düşünce ve yetenekleri sayesinde yeni teknikler geliştirdi. Malların ve
insanların hızlı ve güvenli bir şekilde taşınması, seyahat ve ticaret kolaylıkları sonucu fiziksel engeller de orta-
dan kalktı. Bu gelişmeler sonucunda insanlar doğa-
dan daha fazla yararlanmaya başladı.
Günümüzde insanlar doğal koşulların elverişli
olmadığı durumlarda da doğal ortamdan faydala-
nabilmektedir. Bilim ve teknolojinin ilerlemesi ile
birlikte doğal koşulların oluşturduğu bazı zorluklar
aşılabilmiştir. Örneğin denizler, ulaşımın sağlanma-
sında önceleri aşılması güç bir engeldi ve kullanı-
lamıyordu. Bugün ise yeni teknolojiler sayesinde
denizlerden dolgu yolu ile elde edilen alanlarda ha-
valimanları, yollar vb. yapılarak ulaşım kolaylaştı-
rılmıştır. Örneğin Türkiye’de deniz üzerine inşa edi-
Görsel 4.2 Ordu-Giresun Havalimanı deniz doldurularak yapıl- len ilk havalimanı olan Ordu-Giresun Havalimanı,
mıştır.
bölgede yaşayan insanlar için hava yolu ulaşımına
imkân sağlamıştır (Görsel 4.2).
Yeryüzü şekillerinin ulaşımı güçleştirdiği alanlarda çözüm yolları aranmıştır. Örneğin Karadeniz kıyılarında
ulaşım sorunlarının çözümü için Karadeniz Sahil Yolu Projesi gerçekleştirilmiştir.
Samsun’dan başlayıp Sarp Sınır Kapısı’nda sona eren Karadeniz Sahil Yolu, denize dolgu yapılarak inşa edil-
miştir (Görsel 4.3). Böylece bölgedeki yerleşim yerleri arasındaki ulaşım kolaylaşmış, seyahat süresi kısalmış ve
seyahat daha güvenli hâle gelmiştir.
Görsel 4.3: Karadeniz Sahil Yolu kıyı şeridi doldurularak inşa edilmiştir.
Verilen örneklerin yanı sıra denizin içinde veya tabanında oluşturulan tüp geçit ya da tüneller sayesinde ulaşımda
ortaya çıkan zorlukların üstesinden gelinebilmiştir. Örneğin İstanbul’un trafik sorunlarına çözüm getirmek amacıyla
hayata geçirilen Marmaray, dünya genelinde gerçekleştirilen en önemli ulaşım projelerinden biridir (Görsel 4.4).
Marmaray ile İstanbul’un Asya ve Avrupa yakalarındaki demir yolu hatları, İstanbul Boğazı’nın tabanına yerleştiri-
len bir tüp tünelle birleştirilmiştir. Böylece hem İstanbul’un kentsel ulaşım sorunlarının çözülmesine katkı sağlanmış
hem de İstanbul’daki doğal güzelliklerin ve tarihî eserlerin korunması amaçlanmıştır.
Marmaray Projesi sayesinde Doğu Asya’dan Batı Avrupa’ya, Pekin’den Londra’ya kesintisiz demir yolu bağ-
lantısı sağlanacak ve Türkiye Modern İpek Yolu’nun en avantajlı ülkesi konumuna gelecektir.
İnsanların doğal çevreyi kullanımına bir diğer örnek ise dünyada deniz altından (İstanbul Boğazı) geçen, ilk
196 ÇEVRE VE TOPLUM