Page 14 - Coğrafya 9 | 1.Ünite

1. ÜNİTE || DOĞAL SİSTEMLER

Ders İçi Çalışma
Aşağıdaki tabloda coğrafya biliminin bölümleriyle bu bölüm-
lerin açıklaması ve coğrafya biliminin yararlandığı diğer bilimle-
re ait bazı bilgiler verilmiştir.
Tabloda boş bırakılan alanlara uygun ifadeleri yazınız.
Yararlandığı Diğer
Bölümlerin Açıklaması
Bilimler

Nüfus politikaları ile bunların coğrafi ortamlar ve
İstatistik
olaylarla etkileşimini inceler.

Hidrografya Limnoloji, Potamoloji
Coğrafyanın Bölümü Siyasi Coğrafya Yer şekillerinin oluşum süreçlerini (dağ, plato, ova, Uluslararası İlişkiler

Jeomorfoloji
vadi vb.) inceler.

Yerleşmelerin gelişimini, tiplerini, dağılışını; yer-
leşmeyi etkileyen faktörleri ve mesken tiplerini Arkeoloji, Tarih
inceler.

Biyoloji, Botanik,
Biyocoğrafya
Zooloji

Coğrafya Biliminin Geçmişten Günümüze Gelişimi

Coğrafya kelimesi, ilk kez İlk Çağ’da (MÖ III. yüzyıl) Mısır’ın İsken-
deriye şehrinde yaşamış Erotesthenes [Erotestenes (MÖ 275-195)]
tarafından kullanılmıştır. Coğrafya ismi, Latince geo (yer) ve graphein
(tasvir etmek) kelimelerinin birleşmesiyle geographica şeklinde or-
taya çıkmıştır.
İlk Çağ’da Coğrafya

İlk coğrafi düşünceler Mezopotamya, Mısır ve Doğu Akdeniz Hav-
zası’nda yaşamış düşünürler tarafından ortaya konulmuştur. Döne-
min düşünürleri eserlerinde coğrafya, matematik ve tarih konularına
bir arada yer vermişlerdir. İlk Çağ’da coğrafi bilgiler gezilen yerlerin
tasvir edilmesi ile basit planlar ve haritalar çizilmesi yöntemleriyle
ortaya konmuştur.
İlk Çağ’da Dünya’nın şekli ve yapısı ile ilgili fikirler öne süren Tales

(MÖ 625-547), insan çevre ilişkilerine değinen Heredot (MÖ 484-
426) ve doğal kaynaklar ile devletlerin gelişiminin ilişkisine değinen
Aristoteles (MÖ 384-322) coğrafya ile ilgili ilk görüşleri ortaya koy-
muştur. Erotesthenes, İlk Çağ’ın en önemli coğrafyacılarındandır. Yaz
gün dönümünde (21 Haziran) İskenderiye ve Asvan arasında güneş
ışınlarının düşme açısındaki farktan yararlanarak bir derecelik me-
ridyen yayı ve dünyanın çevre uzunluğunu gerçeğine yakın bir şekil-
de hesaplamıştır. O dönemde bilinen dünyanın bir haritasını çizmiş

26
ı ı| |ı ı