Page 30 - Coğrafya 9 | 1.Ünite
P. 30
1. ÜNİTE || DOĞAL SİSTEMLER
Solstisler
21 Haziran Durumu: Dünya’nın 21 Haziran’da yörüngesin-
deki konumu yanda gösterilmiştir (Görsel 1.25). Bu tarihte yaşa-
nanlar şunlardır:
• Yengeç Dönencesi, Güneş ışınlarını öğle vakti dik açı ile alır.
• Yengeç Dönencesi’nde yatay bir düzleme dik bir şekilde yerleş-
tirilen cismin öğle vakti gölgesi oluşmaz.
• Kuzey Yarım Küre’de yaz mevsimi başlar.
• Aydınlanma çemberi kutup dairelerine teğet geçer.
• Kuzey Yarım Küre’de en uzun gündüz yaşanır.
• Dünya’da güneyden kuzeye doğru gidildikçe gündüz süresi
Görsel 1.25: 21 Haziran durumu uzar (Kuzey Kutup Dairesi’nde 24 saat gündüz yaşanır).
21 Aralık Durumu: Dünya’nın 21 Aralık’ta yörüngesindeki
konumu yanda gösterilmiştir (Görsel 1.26). Bu tarihte yaşanan-
lar şunlardır:
• Oğlak Dönencesi, Güneş ışınlarını öğle vakti dik açı ile alır.
• Oğlak Dönencesi’nde yatay bir düzleme dik bir şekilde yerleş-
tirilen cismin öğle vakti gölgesi oluşmaz (Kuzey Yarım Küre’de
gölge boyunun en uzun olduğu gündür).
• Kuzey Yarım Küre’de kış mevsimi başlar.
• Aydınlanma çemberi kutup dairelerine teğet geçer.
• Kuzey Yarım Küre’de en kısa gündüz yaşanır.
• Dünya’da kuzeyden güneye doğru gidildikçe gündüz süresi
uzar (Kuzey Kutup Dairesi’nde, 24 saat gece yaşanır).
Görsel 1.26: 21 Aralık durumu
Ekinokslar
21 Mart Durumu: Dünya’nın 21 Mart’ta yörüngesindeki konumu
yanda gösterilmiştir (Görsel 1.27). Bu tarihte yaşananlar şunlardır:
• Ekvator, Güneş ışınlarını öğle vakti dik açı ile alır.
• Ekvator’da yatay bir düzleme dik bir şekilde yerleştirilen cismin
öğle vakti gölgesi oluşmaz (Ekvator’a eşit uzaklıktaki noktalarda
aynı boyuttaki cisimlerin gölge boyu birbirine eşit olur).
• Kuzey Yarım Küre’de ilkbahar mevsimi başlar.
• Aydınlanma çemberi, kutup noktalarına teğet geçer.
• Dünya’nın tamamında gece ve gündüz süreleri birbirine eşittir
(Aynı boylam üzerindeki noktalarda, Güneş aynı anda doğar ve
batar).
Görsel 1.27: 21 Mart durumu • Bu tarihten sonra Kuzey Yarım Küre’de gündüz süresi gece süresin-
den uzun olmaya başlar.
23 Eylül Durumu: Dünya’nın 23 Eylül’de yörüngesindeki konumu
yanda gösterilmiştir (Görsel 1.28). Bu tarihte yaşananlar şunlardır:
• Ekvator, Güneş ışınlarını öğle vakti dik açı ile alır.
• Ekvator’da yatay bir düzleme dik bir şekilde yerleştirilen cismin
öğle vakti gölgesi oluşmaz (Ekvator’a eşit uzaklıktaki noktalarda
eşit uzunluktaki cisimlerin gölge boyu birbirine eşittir).
• Kuzey Yarım Küre’de sonbahar mevsimi başlar.
• Aydınlanma çemberi kutup noktalarına teğet geçer.
• Dünya’nın tamamında gece ve gündüz süreleri birbirine eşittir (Aynı
boylam üzerindeki noktalarda, Güneş aynı anda doğar ve batar).
• Bu tarihten sonra Kuzey Yarım Küre’de gündüz süresi gece süre-
sinden kısa olmaya başlar.
Görsel 1.28: 23 Eylül durumu
42
ı ı| |ı ı