Page 13 - Coğrafya 9 | 1.Ünite

1. ÜNİTE || DOĞAL SİSTEMLER

Ç) TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ KONUMU

Konuya Başlarken
Türkiye’nin coğrafi konumu iki farklı şekilde ifade edilir. Bunlar, mutlak ve göreceli konumlarıdır.
Her iki konumun ortaya çıkardığı etkiler birbirinden farklıdır.
1. Türkiye, Ekvator çizgisine göre dünyanın neresinde yer alır?
2. Türkiye’nin bulunduğu yer, Türkiye’ye ne gibi avantajlar sağlamış olabilir?

Mutlak Konumu: Türkiye, 36° kuzey enlemi ile 42° kuzey en-
lemi arasında ve 26° doğu boylamı ile 45° doğu boylamı arasında
yer alır (Harita 1.4).

Harita 1.4: Türkiye’nin mutlak konumu

• Türkiye, Kuzey Yarım Küre’de yer alır. Bu durum, Türkiye’nin
güneyinden kuzeyine doğru gidildikçe bazı özelliklerin değiş-
mesine neden olur. Bu özellikler şunlardır:
▶ Güneş ışınlarının yere düşme açısı azalır.
▶ Sıcaklık, enleme bağlı olarak azalır.
▶ Cisimlerin gölge boyu uzar.
▶ Deniz suyu tuzluluk oranı azalır.
▶ Kalıcı kar sınırı deniz seviyesine yaklaşır.
▶ Üzerinden geçen paralel dairelerinin boyları kısalır.
▶ Üzerinden geçen ardışık iki meridyen yayı arasındaki mesafe
azalır.
• Türkiye, orta enlemlerde yer alır. Bu nedenle yıl içinde dört
mevsimi belirgin olarak yaşar.
• Türkiye’nin kuzeyi ile güneyi arasındaki kuş uçumu uzaklık 666
km’dir.
• Türkiye’nin doğusu ile batısı arasındaki yerel saat farkı 76 da-
kikadır.
• Türkiye, 2 ve 3. saat dilimlerinde yer alır.
Hızlı Tur
Türkiye’nin enlem ve boylam dereceleri, 26° ile 45° doğu boyla-
mı ve 36° ile 42° güney enlemi şeklinde olsaydı, Türkiye’nin mutlak
konum özelliklerinde nasıl değişimler meydana gelirdi? Görüşleri-
nizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

59
ı ı| |ı ı