Page 16 - Coğrafya 9 | 4.Ünite

4. ÜNİTE || ÇEVRE VE TOPLUM

C) Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları okuyunuz ve doğru seçeneği işaretleyiniz.

8. Aşağıdakilerden hangisi doğal dengenin 10. Aşağıda insanın var olduğu günden bugüne
bozulmasıyla doğal çevrede yaşanabile- doğal çevreyi kullanma biçimleri verilmiştir.
cek durumlardan birisi değildir?
I. Bilim ve teknolojinin ilerlemesiyle in-
A) Can kayıplarının yaşanması sanların doğayı etkileme gücü artmıştır.
B) Heyelan olayının görülmesi II. Tarım yapmayı öğrenen insanlar top-
C) Sel ve taşkınların yaşanması raktan yeni ürünler üretmeye başlamış-
tır.
D) Sulanabilir tarım alanlarının artması
III. İnsanlar ihtiyacını doğal çevreden doğ-
E) Tarım arazilerinin sular altında kalması
rudan karşılamıştır.
9. IV. İnsanların doğal ortamı kullanma bece-
risi madenlerin işlemeye başlamasıyla
Sovyetler Birliği döneminde, Aral Gölü'nü artmıştır.
besleyen Amuderya ve Siriderya ırmaklarının İnsanın doğal çevreyi kullanma biçimle-
sularının pamuk tarlalarına akıtılması sonucu
rini, insanlığın dünyadaki serüveni açı-
1960'lı yıllardan bu yana kurumaya başlayan
sından sıralaması aşağıdakilerden han-
Aral Gölü, yüzde 90 oranda küçülerek ikiye
gisinde doğru olarak verilmiştir?
bölünmüştür. Aral Gölü eski kıyılarından 170
kilometreye kadar geri çekilmiş durumdadır. A) I, II, III ve IV
Suların çekildiği bölümde dünyanın en genç B) III, II, IV ve I
çölü Aralkum oluşmuştur.
C) II, I, III ve IV
Aral Gölü çevresinden her sene rüzgârla bir-
D) III, IV, I ve II
likte uçan yaklaşık 100 milyon ton tuzlu kum
tozları bölgede büyük bir çevre felaketinin E) I, III, II ve IV
yaşanmasına neden olur. Aral Gölü Havzası’n-
da yaşayan Kazakistan ve Özbekistan uyruklu Ölçme ve Değerlendirme 11. Aşağıdakilerden hangisi doğal çevrede
yaklaşık 2 milyon kişi bu durumdan olumsuz insan eliyle meydana gelen değişimler-
etkilenmektedir. Havzada yaşayan insanlarda den birisi değildir?
çeşitli hastalıklar baş göstermektedir. Bebek
ölümlerinde artış yaşanmaktadır. A) Eğimli yamaçların teraslanması
Aral Gölü kıyısında balıkçı kasabası olarak B) Deniz altından tüp geçitlerin yapılması
bilinen Moynak'ta, tarım arazilerinin büyük
C) Akarsular üzerine barajların yapılması
oranda tuzlanması ve göl sularının yüzlerce
D) Doğal bitki örtülerinin kendini yenileyebil-
kilometre geri çekilmesiyle tarımsal faaliyet-
mesi
ler ve balıkçılık önemli bir zarar görmüştür.
E) Denizlerde yeni ulaşım kanallarının
Bu nedenle bu bölgede yaşayan halkın bir bö-
açılması
lümü ülkenin diğer bölgelerine göç etmiştir.
Okuma parçasına göre aşağıdakilerden 12.
hangisi Aral Gölü’nün kurumasıyla bölgede I. Çevre kirliliği
meydana gelen durumlardan biri değildir?
II. Canlı türlerinin azalması
A) Tarım arazilerinin yok olması III. Doğal kaynakların tüketilmesi
B) Halkın başka bölgelere göç etmesi Yukarıdakilerden hangileri insanların do-
C) Sularının çekildiği alanlarda çöllerin oluş- ğal çevrede yapmış olduğu etkilere bağlı
ması ortaya çıkan çevre sorunlarındandır?
D) Havzada yaşayan insanlarda hastalıkların A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
baş göstermesi
D) II ve III E) I, II ve III
E) Aral Gölü’nü besleyen akarsuların akış yö-
nünün değiştirilmesi

206
ı ı| |ı ı