Page 7 - Felsefe

Felsefe 10

Bilimsel Yöntem
Bilim felsefesinin ne olduğunun daha iyi anlaşılması için bakılması gereken önemli konulardan biri de
bilimin yöntemidir. Bilim, temelde bilgi etkinliğidir ve her bilgi türü belli bir yöntem üzerinde şekillenir.
Deney, gözlem, şüphe ve mantık gibi yöntemlerin biri veya birkaçından beslenen bilgi türleri; birbirlerin-
den bu yöntemleri kullanış tarzları bakımından ayrılır. Bilimsel yöntemi diğerlerinden ayıran en temel
fark, ele alınan konu üzerinde düzenli ve denetimli bir işleyiş gütmesidir. Bilim insanı; ele aldığı konuyu
incelerken bilimsel yöntemlerden yararlanır, araştırmasının her bir basamağını nasıl yaptığını ve açıkla-
malarına nasıl ulaştığını açıkça ortaya koyar.

Bilimsel yöntem

Bilimsel Yöntem Basamakları
• Problemin hissedilmesi
• Mevcut teori ve araştırmalara bakılması
• Ön gözlemler yapılması
• Problemin sınırlanması, araştırma amaçlarının sorular veya hipotez hâlinde oluşturulması
• Evren ve örneklemin tespiti (konuyu oluşturan obje, belge, örnek veya kişilerin belirlenmesi)
• Veri toplama araçlarının geliştirilmesi ve örneklemden gözlem, görüşme, deney veya bilgi formu
gibi araçlarla (veri toplama araçlarıyla) verilerin toplanması
• Verilerin betimlenmesi ve hipotezlerin doğrulanıp doğrulanmadığının analiz edilmesi
• Bu bulguların mevcut teorilerle bağlarının kurulması veya yeni teoriler geliştirilmesi
• Bulgu ve sonuçların çıkarılması
• Önerilerin geliştirilmesi
• Ulaşılan sonuçları dikkate alarak ve çürüyen hipotezleri değiştirerek bir üst araştırmaya geçilmesi

Bilim, geliştirdiği yöntem sayesinde ileri sürdüğü bilimsel yasalar ve ona dayanarak yapmış olduğu
açıklamalar neticesinde olayların nedenini izah etmeye çalışır. Bilim etkinliği, bu yönüyle güvenilir bil-
giler elde eder. Bu durum, bilimin yönteminin diğer alanlar üzerinde denenmesi sonucunu doğurmuştur
ve bilime olan eğilimi giderek artırmıştır. Dolayısıyla bilim hızla ilerlemiş ve araştırma inceleme alanını
genişletmiştir.

6