Page 45 - Fen Lisesi Biyoloji 12 | 2. Ünite

Canlılarda Enerji 2.
Dönüşümleri
Ünite

46 - 49. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız.
Elif, öğretmeninin derste ATP ile ilgili anlattıklarının özetini aşağıdaki gibi çıkarmıştır.
Adenozin Trifosfat (ATP)
Canlılarda besinlerden elde edilen enerjinin depolandığı ve kullanıldığı nükleotit çeşididir. ATP’nin üretil-
mesine fosforilasyon, katalizlenip yapısındaki enerjinin açığa çıkarılmasına ise defosforilasyon denir.
Adenin

Fosfat grubu

Riboz Yüksek enerjili fosfat bağları
ATP’nin yapısında üç çeşit molekül vardır. Bunlar; adenin azotlu organik bazı, 5 karbonlu riboz şekeri ve
inorganik fosfattır. Baz ile şeker arasında glikozit bağı, şekerle fosfat arasında fosfoester bağı vardır. İnor-
ganik fosfatlar arasında ise yüksek enerjili fosfat bağları bulunur. Fosfat molekülleri eksi yüklü olduğu için
birbirlerine bağlanmaları sırasında daha çok enerji kullanılır. Bu enerji, hücrede bütün endergonik (enerji alan)
tepkimelerde kullanılır. ATP molekülü;
• Canlı hücrelerde sentezlenir.
• Hücre dışına çıkamaz. Sentezlendiği hücrede kullanılır.
• Yapısına enerji depolanır. ATP depolanmaz. Sürekli üretilir ve hızla tüketilir.
• ATP’nin sentezi endergonik, yıkımı ekzergoniktir.
• Endergonik tepkimelerden elde edilir.

46. Protein + (n-1) H O n amino asit
2
Yukarıda proteinlerin ince bağırsaktaki hidroliz tepkimesi verilmiştir. Bu tepkimede ATP enerjisi kullanılmaz.
ATP’nin kullanılmamasının temel nedeni nedir? Yazınız.
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………...........................................................................
47. ATP sentezi yapan enzim, bütün canlılarda bulunur ve bu enzimin yapısı aynıdır. Bu durumun nedeni
nedir? Yazınız.
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………....................................................................................
48. ATP’nin yapısında bulunan yüksek enerji, hangi moleküller arasındaki bağlarda depo edilir?
A) Adenin–Riboz B) Adenin–Fosfat C) Riboz–Fosfat D) Fosfat–Fosfat E) Adenin–Adenin

49. Aşağıdaki tabloda ATP ile ilgili sorular verilmiştir. Soruların cevaplarını karşısındaki kutucuklara yazınız.

Yapısındaki baz çeşidi nedir?
Yapısındaki şeker çeşidi nedir?
Baz ve şekerin birlikte oluşturduğu yapının adı nedir?
Şeker ve fosfat arasındaki bağın adı nedir?
Baz ve şeker arasındaki bağın adı nedir?
Yapım reaksiyonunun genel adı nedir?
Hidroliz reaksiyonunun genel adı nedir?
Hidrolizi ile açığa çıkan moleküller nelerdir?

107