Page 8 - Fen Lisesi Biyoloji 12 | 4. Ünite
P. 8
4. Canlılar ve Çevre Canlılar ve Çevre 4.
Ünite Ünite
Okuma Parçası
ANTIBIYOTIK DIRENCINDE EZBER BOZAN KEŞIF
Bakterilerin hangi antibiyotiğe hassas ya da dirençli olduğu, laboratuvar ortamında standart testlerle tespit edi-
lir. Ancak antibiyotik direnciyle ilgili yeni bir keşif, bu testlerin aslında bakterinin vücut içindeki direnç durumunu
her zaman yansıtamadığını gösteriyor. Santa Barbara’daki University of California’dan (Üniversiti of Kaliforniya)
biyolog Michael Mahan’ın (Maykıl Mahan) yaptığı araştırmaya göre bakteriler, bir çeşit Truva atı stratejisi kullana-
rak, laboratuvarda antibiyotik testlerini geçerken vücut içinde yüksek derecede direnç gösterebiliyor. Bu durum, bazı
antibiyotiklerin laboratuvar testi sonuçlarına göre etkili olması beklenirken hastalıkların tedavisinde neden sonuç
vermediğini açıklayabilir.
Mahan, antibiyotikler için kullanılan mevcut testlerin bakterinin vücut içinde yaşam savaşı verdiği asıl değiş-
ken ortamlarını yansıtmadığını, bu yüzden antibiyotik direnç testlerinin yanlış çıkabileceğini belirtiyor. Mahan’ın
araştırması, bakterilerin sadece belirli antibiyotiklere karşı direnç geliştirdiğini ve sözünü ettiği Truva atı stratejisini
de sadece belirli vücut bölgelerinde kullandığını gösteriyor. Bu durumda bir antibiyotik bir hastada başarısız olursa
antibiyotiğin dozunu artırmak yerine başka bir ilaç denemenin daha doğru bir yaklaşım olabileceğini düşündürüyor.
Mahan ve ekibi, Salmonella ve Yersinia bakterileriyle yaptıkları deneylerde bu bakterilerin vücut içinde etkili olduğu
ortamın şartlarını laboratuvar ortamında yeniden oluşturduklarında, bakterilerin standart laboratuvar testlerinde has-
sas oldukları antibiyotiklere direnç gösterdiğini gözlemledi. Bu durum ekibe başka bakteriler için de geçerli olabilece-
ğini düşündürdü. Mahan’a göre bu bulgular, antibiyotik geliştirme süreçlerinin erken aşamalarında hayvan modelleri
kullanılması ve laboratuvarlardaki ilaç hassasiyeti testlerine vücut içinde direnci tetikleyen spesifik biyokimyasal
ortamları taklit eden koşulların da dahil edilmesi gerektiğini gösteriyor. Mahan ayrıca ilaç firmalarının depolarındaki
pek çok kimyasalın sırf laboratuvar testlerinde etkisiz olduğu için antibiyotik vasfından yoksun olarak etiketlendiğini,
oysa bunlar arasından vücut içinde antibiyotik etki gösteren ilaçlar çıkabileceğini ve çoklu dirence sahip bakteri en-
feksiyonlarında kullanılabileceğini düşünüyor.
Ilay Çelik Sezer
http://bilimteknik.tubitak.gov.tr/system/files/biltek_arsiv/S-574-7_0.pdf
http://bilimteknik.tubitak.gov.tr/pdf/eylul-2015 (Düzenlenmiştir.)
172
172
172