Page 42 - Fen Lisesi Biyoloji 9 | 3.Ünite

Ç) Her soru için Evet ya da Hayır ibaresini daire içerisine alınız.
18. Bir şirket fareleri kısır hâle getirecek bir virüs geliştirmeye çalışmaktadır. Bu tip bir virüs, fare sayısını
kontrol altında tutmaya yardımcı olacaktır. Şirketin başarılı olduğunu farz edin. Virüsü geliştirmeden önce
aşağıdaki sorular, araştırma yolu ile yanıtlanmalı mıdır?

Virüsü geliştirmeden önce aşağıdaki sorular yanıtlanmalı mıdır?
Virüsün yayılmasına ilişkin en iyi metot nedir? Evet/Hayır

Fare, virüse karşı bağışıklığı ne kadar sürede geliştirecektir? Evet/Hayır
Başka ne tür hastalıklar fareye bulaşabilir? Evet/Hayır

Virüs diğer hayvan türlerini etkileyecek mi? Evet/Hayır

D) Aşağıdaki soruları ilgili metne göre cevaplayınız.

19 ve 20. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız.
Farelerde Çiçek Hastalığı

Hayvanlarda çiçek hastalığına sebep olan çok çeşitli çiçek virüsü bulunmakta-
dır (Görsel 3.108). Her virüs tipi sadece bir tür hayvana bulaşmaktadır. Bir dergide
bir bilim insanının farelerde çoğalan çiçek virüsünün DNA’sını değiştirmek için
genetik mühendisliğini kullandığı belirtilmiştir. Değiştirilen virüs bulaştığı tüm fa-
releri öldürmektedir. Bilim insanı virüsleri değiştirmeye ilişkin araştırmanın, insan
gıdasına zarar veren hayvanlarla baş etmek için gerekli olduğunu söylemektedir.
Bu araştırmayı eleştirenler, virüslerin laboratuvardan dışarı çıkabileceğini ve fay-
dalı hayvanlara da bulaşabileceğini belirtmektedir. Ayrıca bir türe ait değiştirilmiş
virüsün diğer türlere ve özellikle de insanlara bulaşabileceği konusunda endişe du-
yulmaktadır. İnsanlara çiçek hastalığını, çiçek virüsü adı verilen bir virüs bulaş-
tırmaktadır. Çiçek hastalığı bulaştığı çoğu insanı öldürmektedir. Bu hastalığın gü- Görsel 3.108: Çiçek Virüsü
nümüzde yok olduğu düşünülüyorsa da çiçek virüsü örnekleri tüm dünyada hâlen
laboratuvarlarda saklanmaktadır.

19. Eleştirmenler faredeki çiçek virüsünün, fare dışındaki diğer türlere de zarar verebileceğini ifade etmiştir.
Buna göre eleştirmenlerin bu görüşünü aşağıda verilen açıklamalardan hangisi destekler?

A) Farede yaşayan ve DNA’ sı değiştirilen çiçek virüsü sadece zararlı hayvanları öldürür.
B) Farelerde çoğalan çiçek virüsünün DNA’sındaki bir değişim, virüsün diğer hayvanlara bulaşmasına
da yol açabilir.
C) Bir değişim faredeki çiçek virüsü DNA’sını, diğer çiçek DNA’sı ile özdeş yapabilir.
D) Faredeki çiçek virüsü genlerinin sayısı, diğer çiçek virüslerinin sayısı ile aynıdır.
E) Faredeki çiçek virüsü DNA’sındaki değişim, bu virüsün diğer hayvanlara bulaşmasını engeller.

20. Araştırmada karşı görüşte olan bir eleştirmen ise farelerdeki değiştirilmiş çiçek virüsünün laboratuvardan
dışarı çıkabileceği konusunda endişeliydi. Bu virüs bazı fare türlerinin neslinin tükenmesine sebep olabilir.
Aşağıdaki sonuçlar, bazı fare türlerinin neslinin tükenmesi hâlinde ortaya çıkabilir mi? Her kutuda “Evet”
ya da “Hayır”ı daire içerisine alınız.

Bazı fare türlerinin neslinin tükenmesi hâlinde bu sonuç ortaya çıkabilir mi?
Bazı besin zincirleri etkilenebilir. Evet/Hayır

Evcil kediler, besin yokluğundan ölebilir. Evet/Hayır
Fare dışındaki bazı küçük hayvanlar, artan yırtıcı hayvan saldırılarıyla karşı
karşıya kalabilir. Evet/Hayır
Tohumları fareler tarafından yenilen bitkilerin sayıları geçici olarak artabilir. Evet/Hayır

156