Page 47 - Fen Lisesi Fizik 12 | 5. Ünite
P. 47
4.
5.4 COMPTON SAÇILMASI VE DE BROGLİE DALGA BOYU BÖLÜM
5.4 COMPTON SAÇILMASI VE DE BROGLİE DALGA BOYU
5.4.5. MADDE VE DALGA ARASINDAKİ İLİŞKİ
Compton saçılmasından bir yıl sonra 1924 yılında
Louis De Broglie madde parçacıklarının da dalga gibi
davranabileceğini ileri sürdü. De Broglie (Görsel 5.4.3),
her nesnenin kendine özgü bir dalga boyu olduğu yani
tanecik dalga ikiliğinin sadece fotonlara özgü olmadığı
fikrini ortaya koydu. Üç yıl sonra çift yarıkta girişim de-
neyinin elektronlarla tekrarında elektronların da per-
dede girişim deseni oluşturduğunun gözlenmesi mad-
de dalgası fikrini güçlendirdi. Bu gözlemler, parçacık
olarak düşünülen elektronların ve protonların hatta
daha büyük bazı moleküllerin bile dalga gibi davrana-
bildiğini ortaya koydu.
Görsel 5.4.3: Louis De Broglie (1892-1987)
De Broglie m kütleli parçacıkların
m λ = h
P
ile ifade edilen bir dalga boyuna sahip olabileceğini
ispatlamıştır. Kütlesi m, hızı v olan bir parçacığın mo- BİLGİ 275
mentumu P = m.v olacağından De Broglie bağıntısı
Elektronların dalga
h
λ = özelliğini keşfetmesin-
m.v
den dolayı 1929 yılı
şeklinde yazılabilir. Net bir şekilde görüldüğü gibi bu Nobel Fizik Ödülü
eşitlik maddenin hem dalga karakterini (λ), hem de De Broglie’ye
tanecik karakterini (m) ortaya koymaktadır. verilmiştir.
UYGULAMA 4
1. Madde ve dalga arasındaki ilişkiyi açıklayınız.
2. 1927 yılında Clinton Davisson (Kılintın Devisın ve Lester Germer (Lestır Jörmır) tarafından
elektronlarla yapılan çift yarık deneyini araştırınız. Vardığınız sonuçları arkadaşlarınızla paylaşınız.