Page 51 - Fen Lisesi Kimya 12 | 1.Ünite

1.6.1. Metalik Özelliklerin Kaybolması
Korozyon, metallerin elektrokimyasal tepkimeler sonucu me-
talik özelliklerini kaybetmesi olayıdır. Altın ve platin dışındaki
metaller doğada genellikle bileşikler hâlinde bulunur. Bu bile-
şikler metallerin en kararlı hâlidir ve bu hâlde iken metallerin
serbest enerjileri en düşük durumdadır. Mineraller, metalürjik
fırınlarda enerji harcanarak metal hâline dönüştürülür. Ancak
metaller, üretilirken almış olduğu bu enerjiyi geri vererek doğa-
da bulunduğu hâle dönme eğilimindedir (Görsel 1.35).

_
Metal Enerji

Korozyon

Metal cevheri+ Enerji Kararsız Korozyona uğrayan metal

Kararlı Kararlı
Görsel 1.35: Metallerin korozyona uğramasının nedeni

Demir, doğada genellikle çeşitli oksit mineralleri hâlinde
bulunur. Yüksek sıcaklıktaki fırınlarda bu minarellerden elde 61
edilen demir metali, zamanla korozyona uğrayarak pası oluştu-
rur. Yine bakır kapların üzerinde zamanla oluşan yeşil tabaka
ya da gümüş takılarda meydana gelen kararma da korozyona
örnek olarak verilebilir.
Kimyasal korozyon, ıslaklık ve nemin olmadığı yüksek sıcak-
lıklarda meydana gelen oksitlenme tepkimeleridir. Kuru koroz-
yon olarak da bilinen bu olay, bir gaz ortamında meydana gelir.
Yüksek sıcaklıklarda demir veya çelik malzemelerin yüzeyinde
oluşan pas buna örnek verilebilir. Bunun dışında meydana gelen
korozyonlar ise elektrokimyasaldır. Korozyon için istenmeyen
elektrokimyasal hücre de denebilir. Elektrolit olan bütün çözel-
tiler, doğal sular veya beton elektrokimyasal olarak korozyona
neden olabilir. Rutubetli havada bulunan su buharı da metal
yüzeyinde yoğunlaşarak korozyon için uygun bir elektrolitik or-
tam oluşturur. Bu nedenle atmosfer içinde gerçekleşen korozyon
olayları da elektrokimyasal tepkimeler ile gerçekleşir.
Her metali farklı biçimde etkileyen korozyon, ya metalin
oksitlenmesi ve aşınması ya da parlak renginin kaybolması bi-
çiminde görülebilir (Görsel 1.36). Korozyon, birbirinden farklı Görsel 1.36: Korozyona uğramış
iki metalin birleşim yerlerinde daha hızlı ilerleyebilir. Metalin araba kaportası
dayanıklılığı, korozyon sonucu meydana gelen kırılma ve kop-
ma ile yok olur.

FEN LİSESİ KİMYA 12