Page 27 - Fizik 10 | 4. Ünite

5. BÖLÜM: KÜRESEL AYNALAR

Küresel Aynada Yansıma ve Özel Işınlar

Küresel ayna üzer�ne düşürülen ışık ışınlarının yansıması olayı, yansı-
ma kanunlarına göre gerçekleş�r. Küresel aynaların geometr�k yüzey-
ler�nden dolayı aynanın merkez�nden ayna yüzey�ne ç�z�len doğrular
yüzey normal�d�r. α θ
Asal
Çukur aynaya Şek�l 4.24'tek� g�b� gelen ışığın yansımasında, ışığın T M eksen
aynaya düştüğü nokta �le ayna merkez�n� b�rleşt�ren b�r doğru ç�z�lerek Normal
yüzey normal� bel�rlen�r. Gelen ışının normal �le yaptığı gelme açısı (α),
yansıyan ışının normal �le yaptığı yansıma açısına (θ) eş�t (α = θ) olacak Gelen ışın
şek�lde yansıma gerçekleş�r.
Şek�l 4.24: Çukur aynada ışının
Çukur aynada özel ışınların yansımalarını �ncelemek �ç�n “Çukur yansıması
aynada özel ışınlar” deney�n� yapınız.

3. DENEY

Deney�n Adı Çukur aynada özel ışınlar
Çukur aynalarda tepe (T), odak (F) ve merkez (M) noktalarının bel�r-
Deney�n Amacı
lenerek özel ışınların yansımalarının �ncelenmes�n� sağlamak DENEY
• Bant
• Düz kenarlı çukur ayna
• Opt�k da�re
• Cetvel
Deneyde Kullanılan Araçlar
• Kalem
• 3 adet kırmızı renkl� LASER ışık kaynağı
• 3 adet d�kdörtgen takoz (Takoz yüksekl�kler� çukur aynanın
en�n�n yarısı kadar olmalıdır.)

Deney Düzeneğ�n�n Hazırlanışı

1. Adım: Opt�k da�rey� masa üzer�ne yerleşt�rd�kten sonra çukur aynanın orta noktası opt�k da�ren�n
merkez� �le aynı nokta üzer�nde çakışacak şek�lde ve LASER’den b�r�n� opt�k da�ren�n çap
ç�zg�s� üzer�ne şek�ldek� g�b� yerleşt�r�n�z
2. Adım: Aynanın orta noktasından ve opt�k da�ren�n çap ç�zg�s�ne d�k olacak şek�lde b�r ç�zg� ç�zerek
çukur aynanın asal eksen�n� bel�rley�n�z.
3. Adım: LASER ışık kaynaklarını asal eksene paralel olacak şek�lde takozların üzer�ne bantla
sab�tley�n�z.
4. Adım: Işık kaynaklarını ayna yönünde, b�r�nc� kaynağı aynanın asal eksen� doğrultusunda, �k�nc�
kaynağı b�r�nc� kaynağın sağına, üçüncü kaynağı �se b�r�nc� kaynağın soluna gelecek şek�l-
de b�rb�r�ne paralel yerleşt�r�n�z.

10. SINIF FİZİK 209