Page 33 - Fizik 12 | 3.Ünite

2. BÖLÜM: ELEKTROMANYETİK DALGALAR

X-ışınları tıpta teşh�s ve tedav� amaçlı kullanılır. Röntgen c�hazında
(Görsel 3.22) oluşturulan X-ışınları doku �çer�s�nden geçerken farklı
soğurulma katsayılarına sah�p bölgeler tarafından farklı m�ktarlarda
soğurulur. Vücudu geçen ışınlar bu ışınlara duyarlı b�r f�lm üzer�ne
düşürülür. F�lme ulaşan ışınların ş�ddetler� farklı olduğundan değ�ş�k
tonlarda b�r görüntü oluşur (Görsel 3.23).

Görsel 3.22: Röntgen c�hazı Görsel 3.23: Röntgen f�lm�

B�lg�sayarlı tomograf� c�hazları (Görsel 3.24) röntgen c�hazlarının gel�ş-
t�r�lm�ş şekl�d�r. Bu c�hazlar vücuttak� b�r bölgen�n kes�t görüntüsünü
çıkarab�lme yeteneğ�ne sah�pt�r. X-ışınları bell� kanser tedav�ler�nde
kanserl� hücreler�n yok ed�lmes� �ç�n de kullanılır.
X-ışınları, havaalanlarında ve alışver�ş merkezler�nde val�zler�n ve çan-
taların kontrolünde kullanılan X-ray c�hazlarında (Görsel 3.25) kullanılır.
Ayrıca X-ışınları, katıhal f�z�ğ�, katı kr�staller�n yapısı, b�na kolonlarının
depreme dayanıklılığı, sanay� alanındak� dökümler, kaynakla yapılan
b�rleşt�rme �şlemler�n�n sağlamlığının �ncelenmes�nde kullanılır.

Görsel 3.24: B�lg�sayarlı tomograf� Görsel 3.25: X-ray c�hazı
c�hazı

Gama Işınları

Gama ışınları, elektromanyet�k dalga spektrumunun en küçük dalga
-10
-14
boyuna sah�pt�r. Dalga boyları 10 m �le 10 m arasında değ�ş�r.
Radyoakt�f çek�rdekler�n nükleer tepk�meler� sırasında yayılır. Gama
ışınları yüksek enerj�l� ışınlar olduğundan canlı dokularda tahr�bat oluş-
turur. Bu nedenle radyasyon uyarı sembolü (Görsel 3.26) olan yerler-
den uzak durulmalıdır. Astronom�de, gezegen özell�kler�n�n bel�rlen- Görsel 3.26: Radyasyon uyarı
mes� ve kanserl� hücreler�n yok ed�lmes�nde kullanılır. sembolü

12. SINIF FİZİK 137