Page 30 - Fizik 12 | 3.Ünite

3. ÜNİTE: DALGA MEKANİĞİ

Spektrumda yer alan b�r elektromanyet�k dalga çeş�d� �le yanındak�
arasında kesk�n b�r ayrım yoktur.

Elektromanyet�k dalga çeş�tler�n�n oluşması ve kullanım alanları aşa-
ğıda ver�lm�şt�r.
Radyo Dalgaları

Radyo dalgaları, elektromanyet�k dalgaların en uzun dalga boyuna
4
sah�p çeş�d�d�r. 10 m �le 0,1 m arasında değ�şen dalga boylarına sah�p-
t�r.
Görsel 3.12: Radyo
Radyo ve telev�zyon ver�c�ler�n�n antenler�nden yayılan dalgalar, alıcı
c�hazların antenler� tarafından toplanır. Alınan dalgalar radyolarda
(Görsel 3.12) sese dönüşürken telev�zyonlarda (Görsel 3.13) hem sese
hem de görüntüye dönüşür. Cep telefonlarında �let�ş�m, radyo dalgala-
rıyla sağlanır. Dalga boyları, radyo ve telev�zyonlarda kullanılan dalga
boylarından küçüktür.

Radyo dalgaları uzay araştırmaları �ç�n de öneml�d�r. Yıldızlar ve
galaks�ler farklı dalga boylarında ışık yayar. Yayılan ışığın b�r kısmı
spektrumda yer alan radyo dalgaları bölges�ne karşılık gel�r. Bu dalga-
Görsel 3.13: Telev�zyon lar radyo teleskoplarıyla (Görsel 3.14) �ncelenerek gök c�s�mler� hak-
kında yen� b�lg�ler elde ed�l�r.

Mikrodalgalar

-4
M�krodalgaların dalga boyları 0,3 m �le 10 m arasında değ�ş�r.
M�krodalgalar, radyo dalgaları g�b� �letken �çer�s�ndek� yüklü parçacıkla-
rın �vmel� hareket etmes� sonucu oluşur. Radyo dalgalarına yakın olan
kısmındak� dalgalar, evlerde kullanılan m�krodalga fırınlarda (Görsel
3.15) y�yecekler� p�ş�rmek veya ısıtmak �ç�n kullanılır. Fırın �çer�s�nde
oluşan dalgalar, y�yecekler�n �çer�s�nde bulunan su moleküller�n� t�treş-
t�rerek ısıyı doğrudan bu moleküllere aktarır. Bu şek�lde ısınma �şlem�
Görsel 3.14: Radyo teleskop anten� daha kısa sürede gerçekleş�r.

Görsel 3.15: M�krodalga fırın Görsel 3.16: Hava radarı anten�

Hava sahasını kullanan uçakların tak�b�nde (Görsel 3.16) veya traf�kte
sey�r hâl�ndek� araçların hızlarının bel�rlenmes�nde kullanılan radar-
larda da kısa dalga boyuna sah�p m�krodalgalar kullanılır. Radarlardan
yayılan dalgalar b�r yüzeye çarpıp ger� geld�ğ�nde elektron�k devreler
tarafından görüntüye dönüştürülür ve c�sm�n konumu bel�rlen�r.

134 12. SINIF FİZİK