Page 29 - Fizik 12 | 3.Ünite

2. BÖLÜM: ELEKTROMANYETİK DALGALAR

3.2.2. Elektromanyetik Spektruma Günlük

Hayattan Örnekler

Elektromanyet�k dalgalar �nsan hayatında öneml� yer tutar. İlet�ş�mde,
sanay�de, tıpta ve b�l�msel çalışmalarda elektromanyet�k dalgalar sık-
lıkla kullanılır. Çevrede çok m�ktarda elektromanyet�k dalga olmasına
rağmen bunların çok küçük b�r kısmı görüleb�l�r. İnsan gözü tarafından
algılanab�len elektromanyet�k dalga çeş�d� görünür ışıktır. Işık �se gör-
mey� sağlayan b�r enerj� çeş�d�d�r. C�s�mler üzer�ne düşen ışığı yansıt-
masıyla görüneb�l�r hâle gel�r.

D�ğer dalga çeş�tler�nde olduğu g�b� elektromanyet�k dalgalar �ç�n de
dalga boyu (λ), frekans (f) ve �lerleme hızının büyüklüğü (j) arasındak�
�l�şk�

λ = j f şekl�nde �fade ed�l�r. Elektromanyet�k dalgalar ışık hızı �le �lerle-
d�ğ�nden j = c olur ve bu durumda

c
λ= olur.
f
Elektromanyet�k dalgaların enerj�ler� frekanslarıyla doğru orantılıdır.
Elektromanyet�k dalganın frekansı arttıkça dalganın enerj�s� artar.
Elektromanyet�k dalganın enerj�s� (E) ve frekansı (f) arasındak� �l�şk�

E = h $ f bağıntısı �le ver�l�r.

Bağıntıda yer alan h Planck sab�t�d�r. (Planck sab�t�n�n yaklaşık değer�
-34
h = 6,626 $ 10 j $ s d�r.)
c
Frekans �ç�n f = λ yazılırsa enerj� denklem�

E = hc$ λ olur.
Bu denkleme göre elektromanyet�k dalgaların enerj�ler� dalga boyları
�le ters orantılıdır.

Elektromanyet�k dalga çeş�tler�n� dalga boylarına göre sıralayan ç�zel-
geye elektromanyet�k dalga spektrumu den�r (Şek�l 3.33).
ELEKTROMANYETİK DALGA SPEKT RUMU

Radyo M�kro Kızılötes� Görünür Morötes�
dalgaları dalgalar ışınlar ışın ışınlar X-ışınları Gama ışınları

Dalga
10 3 1 10 -3 10 -5 10 -7 10 -9 10 -11 10 -13
boyu (m)
Şek�l 3.33: Elektromanyet�k dalga spektrumu

Elektromanyet�k dalga spektrumunda soldan sağa doğru g�d�ld�kçe
dalga boyunun azaldığı, frekans ve enerj�n�n arttığı görülür.

12. SINIF FİZİK 133