Page 6 - Fizik 12 | 6.Ünite

6. ÜNİTE: MODERN FİZİĞİN TEKNOLOJİDEKİ UYGULAMALARI

Radarlar

Radar kel�mes� radyo algılama ve ölçme anlamına gelen “Rad�o
Detect�on and Rang�ng” (Radyo Dıtekşın end Renj�k) kel�meler�n�n �lk
harfler�n�n b�r araya gelmes�yle oluşmuştur.
Radarların hava traf�k kontrolü (Görsel 6.11: a), nav�gasyon, hava
durumu, yer altı res�mleme, füze savunma (Görsel 6.11: b), araç hız
sensörler� (Görsel 6.11: c), okyanus ve hava gözlemleme, erken hava
saldırı uyarısı g�b� b�rçok kullanım alanı vardır.

a) b) c)
Görsel 6.11: a) Hava radarı b) Füze radarı c) Traf�k radarı

Radyo dalgaları, �lk defa radarlarda kullanılmıştır. Günümüzde �se
radarlarda m�krodalgalar kullanılmaktadır. Radar anten�nden hedefe
m�krodalga s�nyaller� gönder�l�r. Hedeften yansıyıp dönen m�krodalga
s�nyaller� alıcı c�haz tarafından algılanır. Elde ed�len b�lg�ler c�sm�n
Araştırınız
Araştırınız
uzaklığı, yönü, şekl� ve sürat� hakkında b�lg�ler �çer�r.
F�z�k b�l�m�nde elektromanye-
t�zma yasalarından yararlanıla- N�cola Tesla (N�kola Tesla) 1900 yılında elektromanyet�k dalgaların
rak yapılan görüntüleme c�haz- yansıması �le hareket eden b�r c�sm�n algılanab�leceğ� f�kr�n� ortaya
larını araştırınız. Araştırma atmıştır. Chr�st�an Hulsmeyer (Kr�st�an Hulsmeyır) su üzer�ndek� traf�ğ�
sonucunu arkadaşlarınızla pay- denetlemek �ç�n “telemob�loskobu” �cat ederek �lk prat�k radar deneme-
laşınız. s�n� gerçekleşt�rm�şt�r.

Sonar Cihazları

Sonar c�hazlarında (Görsel 6.12) ses dalgalarının yansımasından
yararlanılarak görüntüleme elde ed�ld�ğ� �ç�n çalışma prens�b� ultrason
c�hazlarına benzer.

Sonar c�hazı den�zc�l�kte ve arkeoloj�de kullanılmaktadır. Den�zc�l�kte
balık sürüler�n�n saptanması ve su der�nl�ğ�n�n ölçülmes� amacıyla
kullanılır.

Sonar c�hazlarında yüksek frekanslı ses dalgaları bell� b�r bölgeye gön-
der�l�r. Ses dalgaları gönder�len yüzeyden yansır. Yansıyan ses dalga-
ları c�haz tarafından algılanarak elektr�k akımına çevr�l�r ve mon�törde
Görsel 6.12: Sonar c�hazı görüntülen�r.

238 12. SINIF FİZİK