Page 104 - Biyoloji 10 - Kavram Öğretimi

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
Kavram Öğretimi 50
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı BİYOLOJİ 10
2. ÜNİTE : KALITIMIN GENEL İLKELERİ > 10.2.1. Kalıtım ve Biyolojik Çeşitlilik
Kavram : X'e Bağlı Katılım
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Problem Çözme Becerisi, Çıkarım Yapma Becerisi

Çalışmanın Adı KAS DİSTROFİSİ 20 dk.
Çalışmanın Amacı X'e bağlı kalıtımın özelliklerini açıklayabilme.

Yönerge: Aşağıda kas distrofisi hastalığı ile ilgili bir metin ve görsel verilmiştir. Metin ve görselden ya-
rarlanarak soruları cevaplayınız.

X'e Bağlı Kalıtım
Kırmızı-yeşil renk körlüğü
X kromozomunun homolog olmayan Hemofili
Homolog
bölgesiyle dölden döle taşınan genle- olmayan kısım Kas distrofisi
rin oluşturduğu karakterlere X'e bağlı Homolog
kalıtım denir. Bu genler sadece X olmayan kısım
NE kromozomunda bulunur, Y kromozo-
BİLİYORUM? munda bulunmaz.
Homolog Homolog
X’e bağlı kalıtım sadece kadınlarda kısım kısım
görülmez, erkeklerde de görülür. Çün-
kü erkeklerde (XY) de X kromozomu
bulunur. Kırmızı-yeşil renk körlüğü ve X Y
hemofili, X'e bağlı kalıtıma örnektir. Kromozomu Kromozomu

X kromozumuna bağlı resesif kalıtılan
NE
bir kas hastalığıdır. Bu hastalık normal
ÖĞRENMEK Kas distrofisi hastalığı nedir?
kaslarda bulunması gereken bir protei-
İSTIYORUM ?
nin noksanlığından kaynaklanır.

NE
Kas distrofisi hastalığının belirtileri
ÖĞRENMEK
nedir?
İSTIYORUM ?
Çocukluk döneminde yürümeyi öğrenme-
de gecikmeler görülebilir.
Zamanla bacak ve kalça bölgesinden baş-
lanarak kaslarda güçsüzlük meydana gelir.
Kas ağrıları ve kramplar gözlenir.
Ayağa kalkmada problemler yaşanır, sık
sık düşmeler meydana gelir.
Kaslarda uyumlu çalışmadığı için kareler
ve hasta hareket yeteneğini kaybeder.
Erkek bireyler X kromozomunu anne-
lerinden, Y kromozomunu da babala-
NE
Kas distrofisi hastalığının erkek birey- rından alırlar. Erkek bireyler tek bir X
ÖĞRENMEK
lerde görülme sıklığı nedir? kromozomu taşıdıkları için %50 şansa
İSTIYORUM ?
sahiptir. Ya hasta ya da sağlıklı bireyler
olarak dünyaya gelirler.
101