Page 30 - Biyoloji 10 - Kavram Öğretimi

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
Kavram Öğretimi 13
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı BİYOLOJİ 10
1. ÜNİTE : HÜCRE BÖLÜNMELERİ > 10.1.1. Mitoz ve Eşeysiz Üreme, 10.1.2. Mayoz ve Eşeyli Üreme
Kavram : Kromozom
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi

Çalışmanın Adı KROMATİNDEN KROMOZOMA 20 dk.
Çalışmanın Amacı Kromozom, Kromatin, Kromatit, Kardeş kromatit gibi kavramları tanımlayabilme.

Yönerge: Aşağıda verilen metin ve görselden yararlanarak soruları cevaplayınız.

DNA molekülünün büyüklüğü her canlıda kendini oluşturan nükleotitlerin sayısına bağlı olarak değişir.
Örneğin insanda bu zincir nükleotitlerine kadar açıldığında uzunluğu yaklaşık 2 metreye varabilir. Bu
uzunluktaki DNA molekülünün hücre çekirdeğine sığabilmesi için sıkıca paketlenmesi gerekir.
DNA ipliğinin paketlenmesinde histon proteinler görev alır. Histon proteinler DNA’yı bir yumak gibi
üstüne dolayarak kromatin iplik adı verilen yapıyı oluşturur.
Hücre bölünmesi sırasında kromatin iplik eşlenir ve katlanıp yoğunlaşarak kromozom adı verilen yapıya
dönüşür. Hücre bölünmesi sırasında DNA miktarı iki katına çıktığından kromozom iki iplikli görünür. Bu
iki iplikten her birine kromatit adı verilir. Birbirinin kopyası olan bu kromatitler kardeş kromatitlerdir.
Kardeş kromatitler birbirine sentromer adı verilen yapıyla bağlanır. İğ ipliklerinin bağlanmasını sağlayan
proteinlere kinetekor adı verilir. Kinetekorlar ise sentromerlerin üzerinde bulunur.

Sorular:

1. Hücre bölünmesi sırasında DNA ipliğinin kromozoma dönüşümünü inceleyen öğrenciye aşağıdaki
şekil verilmiştir. Metinden yararlanarak şekilde boş bırakılan kutucuklara uygun kavramları yerleş-
tiriniz.

2
1

5

3

4

6

7

8

27