Page 60 - Biyoloji 10 - Kavram Öğretimi
P. 60
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
Kavram Öğretimi 28
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı BİYOLOJİ 10
2. ÜNİTE : KALITIMIN GENEL İLKELERİ > 10.2.1. Kalıtım ve Biyolojik Çeşitlilik
Kavram : Kalıtım
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi, Karar Verme Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi
Çalışmanın Adı KİME BENZİYORUM? 20 dk.
Çalışmanın Amacı Genetik ve kalıtım kavramlarının ne olduğunu ve aralarındaki farkları kavrayabilme.
Yönerge: Aşağıda verilen metinden yararlanarak soruları cevaplayınız.
Kime Benziyorum?
Çevrenizdeki insanlar gamzelerinizi annenizden, mavi gözlerinizi ise babanızdan aldığınızı söyleyebilir.
Oysaki anneniz hâlâ kendi gamzelerine ve babanız da hâlâ kendi mavi gözlerine sahiptir. Aslında ebe-
veynler çocuklarına gamzelerini, çillerini, göz rengini, saçlarını ya da diğer başka özelliklerini vermezler.
O zaman gerçekte kalıtılan şey nedir? Bu sorunun cevabı genlerdir. Anne ve babalar çocuklarına gen
adı verilen kalıtım birimleri şeklinde kodlanmış bilgileri verirler. Ebeveynlerimizden aldığımız binlerce
gen, bizim kendi genomumuzu meydana getirir. Bizim ve kardeşlerimizin ebeveynlerimizden aldığı gen-
ler, aile içindeki bireylerin birbirine olan benzerliğini açıklar. Örneğin, kendi genomumuz annemizden
kalıtım yoluyla aldığımız gamze oluşumundan sorumlu bir gen içeriyorsa bu özellik açısından annemize
benzetiliriz. Özelliklerin bu şekilde bir kuşaktan bir sonraki kuşağa geçmesine kalıtım denir.
Sorular:
1. Aşağıdaki tabloda insana ait bazı özellikler verilmiştir. Bu özellikler açısından hangi ebeveynlerini-
ze benzediğinizi boş alanlara işaretleyiniz.
Özellik Dede (Annenin Dede (Babanın
Anne Baba Anneanne Babaanne
Çeşidi Babası Babası)
Saç rengi
Kan grubu
Kulak
memesinin
şekli
Dil
yuvarlama
Saç şekli
Göz rengi
57