Page 142 - Kimya 10 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 142

90      KİMYA 10


         3. ÜNİTE     : ASİTLER, BAZLAR VE TUZLAR > 3.1. Asitler ve Bazlar  > 3.1.1. Asitlerin ve Bazların Ayırt Edilmesi
         Kavram       : İndikatör
         Genel Beceriler  : Eleştirel Düşünme Becerisi
         Alan Becerileri  : Çıkarım Yapma Becerisi

          Çalışmanın Adı                      RENKTEN RENGE GİRDİM                               10 dk.
          Çalışmanın Amacı  İndikatör kavramını tanımlayabilme.

          Yönerge:  Verilen bilgilerden yararlanarak soruları cevaplayınız.

                                   Kimya laboratuvarlarında bulunan turnusol kâğıdı, çok eskiden beri kul-
                                   lanılan bir asit-baz indikatörüdür. Turnusol, liken adı verilen bir bitkiden
                                   elde edilen 10-15 çeşit renk pigmentinin suda çözündüğü bir karışımdır.
                                   Kırmızı turnusol kâğıdı yapılırken içinde liken
                                   bulunan sulu çözelti bazı kimyasallarla karış-
                                   tırılır ve bu karışım kâğıda emdirilir. Kuruyan
                                   kâğıt kırmızı renk alır. Bu kâğıdı bir baz çözel-
                                   tisine batırıldığında kâğıttaki renk pigmentleri
          Görsel 1: Asitlerin sulu çözeltisi  bazik ortamda mavi renge dönüşür. Mavi tur-
                          turnusolun rengini   nusol kâğıdı yapmak için içinde liken bulunan
                          kırmızıya çevirir.  sulu çözeltinin içine farklı kimyasal maddeler    Görsel 2: Liken
                                   katılarak kâğıda emdirilir ve kâğıt kurutulur. Bu kâğıt asit çözeltisine batı-
                                   rılırsa kâğıdın rengi maviden kırmızıya döner.

                                   İndikatörlerin kullanımı sadece laboratuvarda değil günlük yaşantımızda
                                   da insanlara kolaylık sağlar. Örneğin bir indikatör olan bromfenol mavi-
                                   si, bebek bezlerinin ön tarafında dış yüzeye yakın, ince bir şerit hâlinde
                                   kullanılır. Kuru iken sarı renkli olan bu indikatör, hafif asidik olan idrar ile
                                   ıslandığında maviye döner. Bebek bezindeki sarı şeridin maviye dönme-
                                   sinden anneler bebeklerinin altını ıslattığını kolayca anlayabilir.



          Görsel 3: Bebek bezi ıslaklık
                          göstergesi

          1.  İndikatör kavramını tanımlayınız.







          2.  Aşağıdaki maddelerin sulu çözeltilerinde belirtilen indikatörlerin alacağı renkleri yazınız.



                     Madde               Kırmızı Turnusol Kâğıdı           Mavi Turnusol Kâğıdı


              Sut kostik (NaOH)

              Kezzap (HNO )
                         3

              Amonyak (NH )
                         3

              Zaç yağı (H SO )
                       2   4
                Karekod
                 Alanı
                Asıl karekodlar
          140  kalıptaki görseli siliniz.
              yerleştirildikten sonra
              Asıl karekodda çerçeve                                                 Hazırlayan: Serap YOLDAŞ
               konturu olmayacak.
   137   138   139   140   141   142   143   144   145   146   147