Page 316 - Tarih 10 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
TARİH 10
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı Kavram Öğretimi 104
5. ÜNİTE : DÜNYA GÜCÜ OSMANLI (1453-1595) > 5.6. Osmanlı’nın Gücü ve Stratejik Rakipleri
Kavram : Habsburglar
Genel Beceriler : Bilgi Okuryazarlığı Becerisi
Alan Becerileri : Tarihsel Araştırma Becerisi, Tarihsel Kavrama Becerisi

Çalışmanın Adı HABSBURG HANEDANI VE OSMANLI DEVLETİ 20 dk.
Çalışmanın Amacı Habsburglar’ın Avrupa siyasi tarihine etkilerini, Osmanlı Devleti ile Avusturya (Habsburg) İmparatorluğu arasındaki müca-
delenin yansımalarını analiz edebilme.
1. Yönerge : Aşağıda verilen metni okuyunuz, görselleri inceleyiniz. Metin ve görsellerden yararlanarak
soruları cevaplayınız.
HABSBURG HANEDANI VE OSMANLI DEVLETİ
Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu, 962-1806 yılları
arasında Avrupa’da hüküm sürmüştür. İlk kez I. Rudolf
Dönemi’nde Kutsal Roma Germen İmparatorluğu’na
katılan (1273) Habsburglar, Avusturya’da uzun yıllar
(1278-1918) hüküm süren bir hanedandı. İspanya’da
Aragon Kralı’nın 1516’da ölümü üzerine tahta Habs-
burg hanedanından 16 yaşındaki Şarlken geçmiştir. İs-
panya Kralı Şarlken, 1519’da dedesinin ölümüyle Kut-
sal Roma-Germen İmparatorluğu’nun en güçlü adayı
olmuş ve 1519’da Alman prensleri tarafından imparator
seçilmiştir. Ancak Türk tehdidi ile baş edemeyen Şar-
lken, 1555 yılında tahttan feragat ederek ülkesinin İs-
panya topraklarını oğlu II. Phillip’e (Filip), Avusturya
topraklarını ise kardeşi Ferdinand’a bırakmıştır. Şarl-
ken, imparator seçildikten sonra Hollanda’yı, Flemenk-
leri, Castilla (Kastilya) ve Aragonları evlilikler yolu ile
egemenliğine aldı. 1521′de I. Ferdinand, Macaristan Görsel 1: Kutsal Roma Germen İmparatoru Şarlken (Temsilî)
kralının kızı ile evlenerek bu krallığı da topraklarına
kattı. İspanya’ya egemen olan Habsburglar, XVI ve XVII. yüzyıllar arasında Avrupa’nın en güçlü
hanedanları arasında yer aldı. I. Dünya Savaşı’ndan sonra mutlak monarşilerle birlikte Habsburg
Hanedanlığı son buldu.

Kanuni Sultan Süleyman Dönemi’nde Mohaç Meydan
Muharebesi (1526) ile Osmanlı-Avusturya (Habsburg)
ilişkileri başladı. Avusturya, 1533’te imzalanan İstan-
bul Antlaşması ile Osmanlı Devleti’nin üstünlüğünü
kabul etti. Uzun süre ılımlı seyreden Osmanlı-Avustur-
ya ilişkileri 1593’te Orta Avrupa’da hâkimiyet kurma
mücadelesi sebebiyle bozuldu. 1596’da Haçova Mu-
harebesi ile başlayan bu dönemdeki hâkimiyet müca-
delesi, 1606’da imzalanan Zitvatorok Antlaşması ile
sonuçlandı.
Zitvatorok Antlaşması ile Osmanlı Devleti dış politi-
kada Avusturya karşısındaki siyasi üstünlüğünü kay-
betti. Bu anlaşmayla iki devlet arasındaki diplomatik
ilişkilerde mütekabiliyet esası belirleyici oldu. Osmanlı
Avusturya mücadelesinde II. Viyana Kuşatması bir dö-
nüm noktası oldu. Osmanlı Devleti Avrupa karşısındaki Görsel 2: Avusturya Arşidükü I.Ferdinand (Temsilî)
üstünlüğünü kaybetti. I. Dünya Savaşı’nda ittifak kuran her iki imparatorluk da savaşın kaybedilme-
siyle tarih sahnesinden silindiler.
( Beydilli, K. “Avusturya”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi)

193