Page 133 - Biyoloji 11 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 133

BİYOLOJİ 11                                                      CEVAP ANAHTARLARI                               CEVAP ANAHTARLARI                                                                BİYOLOJİ 11
          Kavram Öğretimi                                                                                                                                                                                   Kavram Öğretimi

                                                                                                                                                                         3.
          Çalışma No.: 5                                Çalışma No.: 8                                                     Çalışma No.: 9
          1.  1. Beyin                                  1.  Ön beyin(ara beyin) ile arka beynin(beyincik) ortasında bulu-  1.
            2. Omurilik                                    nur. Pons ve omurilik soğanı ile beyin sapını oluşturur.
            3. Merkezi Sinir Sistemi                    2.  Görme ve işitme duyularının refleks merkezidir. Görme ref-
            4. Çevresel Sinir Sistemi                      leksinin eş güdümünü sağlar. Kas tonusu ve vücut duruşunu
            5. Reseptörler                                 ayarlar.
            6. Çizgili kas                              3.
            7. Duyu bölümü                                        İfade       D  Y
            8. Motor bölümü                                                         Duyu organlarında
            9. Somatik                                      1. Duyu organlarında    oluşan hasarın tek
            10. Otonom                                       oluşan hasarın tek   X  sebebi orka beyinden
                                                             sebebidir.             kaynaklanmaz daha
          2.  Beynimiz bir bilgisayara benzetilebilir. Çünkü tıpkı bir bilgi-       bir çok sebep olabilir.                    Gerekçeniz Omurilik soğanının dış kısmında ak madde iç kısmında boz madde yer alır.
            sayar gibi çevreden gelen verileri toplar, belirli bir merkezde                                                                                          Çiğneme, öksürme, kusma gibi refleksleri omurilik soğanı düzenler.  Görevleri  • İç kulaktaki yarım daire kanallarından ve görme merkezinden gelen impluslar ile birlikte
            işler ve belirlediği bir altyapı içerisinde bu uyaranlara uygun   2. Duyu organlarından                                                                                           • Solunum, dolaşım, sindirim ve karaciğerin şeker depolaması gibi yaşamsal olayları
            cevaplar verir.                                  gelen duyular ile eş   X                                                                Pons, omurilik soğanındaki solunum merkezini düzenler.
            Giriş → Duyu organlarındaki reseptörler          güdümlü çalışmasını                                                                                                                  • Çiğneme, hapşırma, öksürme, yutkunma, kusma gibi refleksleri düzenler.  • Beyincik zedelenirse gözler sürekli hareket eder. Bir cisme bakılamaz.
            İşlem → Merkezi sinir sistemi                    sağlar.                                                                                             Beyincik oturma ve ayakta durma da etkilidir.  • Beyin ve omurilik arasındaki mesajların iletilmesinde görev alır.
            Çıkış → Efektör organda oluşan tepki                                                                                                         Beyincik kas hareketlerini düzenler.  • Bilinçaltını ve vücudun uyanık kalmasını kontrol eder • Beyinciğin iki yarım küresi arasında bağlantıyı sağlar. • Omurilik soğanındaki solunum merkezini düzenler.
          3.  1. Duyu organları ve reseptörler              3. Kasların hızlı çalış-                                                                                                    • İstemsiz çalışan iç organların kontrol merkezidir.
            2. Duyu nöronu                                   maya geçebilmesinde   X                                                                                                                 • Pek çok beyin sinirinin geçtiği yerdir.
                                                             etkilidir.
            3. Merkezi Sinir Sistemi                                                                                                                                                                      • Kas hareketlerini düzenler.  vücudun dengesini sağlar.
            4. Ara nöron
            5. Motor nöron                                  4. Kas tonusu kasların                                                                                                                      • Denge merkezidir.
            6. Efektör (tepki) organı                        dinlenme hâlindeki   X                                            D / Y  D  Y  D  D  D  Y   Y   D   Y   Y                          düzenler.
            7. Çevresel Sinir Sistemi                        hafif kasılı durumudur.

          Çalışma No.: 6
          1.  Sert zar, örümceksi zar, ince zar                                     Ön beynin ara beyin
                                                            5. Uç beyin ile komşudur.  X
                                                                                    kısmı ile komşudur.                                                                      Arka Beynin Kısımları  PONS  OMURİLİK SOĞANI  BEYİNCİK
          2.
                                   Sert zar
                                   Örümceksi zar
                                                            6. Duyma ile ilgili akson-  Duyma ile ilgili
                                   İnce zar
                                                             ların tamamı burada   X  aksonların bir kısmı
                                   Beyin                     sonlanır.              burada sonlanır.                                                                                          ARKA   BEYİN
                                                                                                                               İfade
          3.  Beyni ve omuriliği korur.                                                                                               Omurilik soğanının dış kısmında boz madde, iç kısmında ak madde yer alır.
             Kan ve sinir hücreleri arasında madde alışverişini sağlar.  7. Ön ve arka beyin                                                                              Çalışma No.: 10
             Merkezî sinir sistemindeki iyon derişiminin dengede kalma-  arasında köprü görevi   X                                            Yarım daire kanalları, görme sinirleri ve beyincik dengeyi sağlar.   Beyincik, omurilik soğanındaki solunum merkezini düzenler.  Çiğneme, öksürme, kusma gibi refleksleri beyincik düzenler.
             sını sağlar.                                    görür.                                                               Beyincik omurilik soğanının üst kısmında yer alır.   Omurilik soğanından sinirler çapraz yaparak çıkar.  İç organların kontrolü omurilik soğanı tarafından sağlanır.  1.  Refleks oluşmaz.

          Çalışma No.: 7                                                                                                                                 Ön ve arka beyin arasında köprü görevi görür.  Pons, oturma ve ayakta durmada etkilidir.  2.  Ara nöron devreden çıkar. Bu durumda karar veren beyin ka-
                                                                                                                                                                             buğu olur.
         1.  Duyu organlarından gelen uyarıları değerlendirir.  8. Pons ve omurilik                                                       Pons, tüm omurgalı canlılarda yer alır.  3.             İçte boz madde
             Öğrenme hafıza gibi olayları yönetir.           soğanı  ile beyin sapını  X                                                                                       Dışta ak madde
             Kan basıncı ve vücut sıcaklığını düzenler.      oluşturur.
         2.   Ön Beyin       BEYİN      Arka Beyin                                                                                                                                          Yapısı
                           Orta Beyin                       9. Pons, orta beynin bir   X  Pons, arka beynin bir
                                                             bölümüdür.               bölümüdür.                                  1   2   3   4  5   6   7   8   9   10
           Uç Beyin  Ara Beyin   Beyincik  Omurilik   Pons
                                         Soğanı                                                                            2.  Arka beyin pons, omurilik soğanı ve beyincikten oluşur. Pons   OMURİLİK
                                                                                                                              beyinciğin iki yarım küresi arasındaki bağlantıyı sağlar. Omu-
           Talamus        Epitalamus                                                                                          rilik soğanı, solunum merkezini kontrol eder ve beyinden gelen
                  Hipotalamus                              10. Vücut duruşunu sağlar.  X                                      motor sinirlerinin çapraz geçtiği kısımdır. Hayatsal önemi olan   İşlevleri
                                                                                                                              solunum merkezi bu kısımdadır. Beyinciği zarar görmüş bir kişi
                                                                                                                              yalpalayarak yürür. Beyincik omurilik soğanının üst kısmında
         3.  a) 1-2-5-6-8                                                                                                     yer alır. Beyinciğin yapısında içte ak madde bulunur. Beyinciği
             b) 3-4-7                                                                                                         zedelenmiş kişi bir cisme sabit bakamaz. Beyinciği zedelenen
                                                                                                                              kuş kanat çırpar fakat denge sağlayamaz.
             c) 1-6-8                                                                                                                                                        Vücut ve beyin arasında   Refleksleri kontrol eder.
                                                                                                                                                                             haberleşmeyi sağlar.
          130                                                                                                                                                                                                    131
   128   129   130   131   132   133   134   135   136   137   138