Page 80 - Fizik 11 | Kavram Öğretimi Kitabı

47
FİZİK 11

2. ÜNİTE : ELEKTRİK VE MANYETİZMA > 2.3. Düzgün Elektrik Alan ve Sığa
Kavram : Sığaç (Kondansatör)
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi

Çalışmanın Adı ELEKTRİK YÜKLERİNİ DEPOLARIM 15 dk.
Çalışmanın Amacı Sığaç (kondansatör) kavramını açıklayabilme.

Yönerge: Aşağıdaki metinden faydalanarak soruları cevaplayınız.

ELEKTRİK YÜKLERİNİ DEPOLARIM
1970’li yıllarda ülkemizde televizyon yayınları yeni başladığı için -ilk yayın tarihi 1968- evlerdeki televiz-
yon sayısı ve televizyonun yayın saatleri bugün olduğu gibi çok fazla değildi. İnsanlar haber ve müzik
dinleme ihtiyacını daha çok radyo vasıtası ile karşılıyordu. Radyo ve televizyon elektrikle çalışan cihaz-
lar olup radyolar aynı zamanda pillerle de çalışır şekilde üretilmekteydi.
Radyolarda ilginç bir özellik vardı. İçinde pil olmayan bir radyonun fişi çekildiğinde radyo 3-4 saniye
daha çalışmaya devam ederdi. Benzer durum günümüzde kullandığımız televizyonlarda da mevcuttur.
Televizyon kapandıktan sonra fişi çekildiğinde çalışabilecek durumda olduğunu gösteren ışık kısa bir
süre daha yanmaktadır. Bu durumun bir nedeni olmalıdır. Bu özelliği sağlayan devre elemanı televizyon
veya radyonun tüm parçaları bozulmadan sökülerek alınsa ve Şekil 1’deki gibi bir elektrik devresinde
kullanılsa ampulün ışık vermediği gözlemlenmektedir.

Bağlantı
İletkenleri

Ampul

İletken
Anahtar
Plaka
Yalıtkan
Plaka
Pil
Şekil 1: Elektrik devresi
Şekil 1’deki devre elemanının yapısı incelendiğinde ise bu devre elemanının iki tane iletken madde ara-
sında bir yalıtkan madde konularak elde edilen sığaç olduğu görülmektedir. Sığaçlar kullanım amacına
göre farklı şekillerde üretilebilir.

Sorular

1. Radyo veya televizyonun fişi çekildiği hâlde kısa bir süre daha çalışmasını nasıl açıklarsınız?

2. Metinden hareketle sığaç kavramını nasıl açıklarsınız?

3. Şekildeki elektrik devresinde ampulün ışık yaymamasının nedeni nedir?

77
Hazırlayan: Musa ÖZCAN