Page 107 - Kimya 10| Kavram Öğretimi Kitabı
P. 107
64
KİMYA 11
4. ÜNİTE : KİMYASAL TEPKİMELERDE ENERJİ > 4.2.Oluşum Entalpisi > 4.2.1.Standart Oluşum Entalpisi
Kavram : Standart Oluşum Entalpisi
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi
Çalışmanın Adı TEPKİMENİN ENTALPİSİNİ BULALIM 30 dk.
Çalışmanın Amacı Bir tepkimenin standart oluşum entalpisini açıklayabilme.
Yönerge: Aşağıdaki metin ve görsellerden yararlanarak soruları cevaplayınız.
Uğur Bey, laboratuvarda deney yaparak propan gazının yan-
ma tepkimesinden elde edilecek entalpi değişimini hesapla-
mak istemektedir. Deneyden önce elindeki verileri kullanarak
deneyden sonra karşılaştırabilmek için kâğıt üzerinde tepkime
entalpisini hesaplar ancak bir tepkimenin entalpisini hesap-
layabilmesi için öncelikle tepkimede bulunan her bir bileşiğin
standart oluşum entalpisini bilmesi gerekmektedir. Bunun için
0
aşağıdaki formülü kullanır. 25 C 1 atm basınçta bir bileşiğin
onu oluşturan elementlerinden oluşması sırasındaki ısı deği-
şimini ifade eden standart oluşum entalpilerini (∆H ) elindeki
f
tablodan bularak gerekli notları alır. Bazı elementlerin ∆H de-
f
ğerleri tabloda sıfırdır çünkü elementlerin standart koşullarda
en kararlı hâllerinin oluşma enerjileri sıfır kabul edilmektedir.
Tepkimelerde standart şartlarda birden fazla allotropu bulunan
elementlerin ∆H değerleri alınırken en kararlı allotropun değeri
f
sıfır kabul edilmektedir. Örneğin kullanılan O molekülü ile
2(g)
allotropu olan O molekülü karşılaştırıldığında O molekülü
3(g) 2(g)
daha kararlı olduğu için değeri sıfır alınmaktadır. O mole-
3(g)
külünün ∆H değeri ise sıfırdan farklı bir değer kabul edilmek-
f
tedir. Ayrıca bir bileşiğin standart oluşum entalpisi için ürünler
tarafında tek tür bir bileşik olması gerekmektedir. Bileşik hangi
fiziksel hâlde ise standart oluşum entalpisi o hâl için geçerli
olmak zorundadır.
H + 1/2 O → H O + Enerji (∆H, H O nun gaz hâli için
2(g) 2(g) 2 (g) 2 (g)
geçerli olan bir standart oluşum entalpisidir. )
Bir de standart şartlarda gerçekleşen tepkime sonucunda
oluşan ürün 1 mol olmalıdır. Uğur Bey tüm bu verilere dikkat
ederek hesaplamalarını tamamladığını düşünürken bir yanlış-
lık yaptığını fark eder çünkü tepkimedeki bileşiklerin hepsini 1
mol hesaplamıştır. Bunu düzelterek işlemlerini tamamlar. Uğur
Bey, deneyi için artık hazırdır.
0
∆H 0 = ∑ n∆H 0 - ∑ n∆H ( aA + bB → cC + dD
tepkime f (ürünler) f (girenler)
tepkimesi için )
0
0
∆H 0 = [ c∆H (C) + d∆H (D) ] - [ a∆H (A) + b∆H (B) ]
0
0
Görsel 1: Tepkimelerde enerji değişimi tepkime f f f f
105