Page 20 - TARİH 11 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 20
8
TARİH 11
2. ÜNİTE : DEĞİŞİM ÇAĞINDA AVRUPA VE OSMANLI>2.1. Avrupa’da Değişim Çağı
Kavram : Burjuva
Genel Beceriler : Bilgi Okuryazarlığı Becerisi
Alan Becerileri : Tarihsel Kavrama Becerisi
Çalışmanın Adı DÜNDEN BUGÜNE BURJUVA 20 dk.
Çalışmanın Amacı Burjuvanın ortaya çıkmasından, günümüze kadar geçirdiği değişimi kavrayabilme.
Yönerge: Metinden hareketle aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
Dünden Bugüne Burjuva
Bourg terimi, etrafı surlarla çevrili kenti ifade etmek-
tedir. Burjuva, yüksek duvarlar ile çevrilmiş kentte ya-
şayanları tanımlamak için kullanılmıştır ve Fransızca
bourgeois (burgensis) kelimesinden gelmektedir.
Burgensis kelimesinin kullanıldığı en eski belge,
1007 tarihli yeni kurulan kentin halkının yararlana-
cağı serbestlikleri garanti altına alan bir sözleşme
metnidir.
11. yüzyılın başlarında yeni kurulan kentlere insan-
ların yerleşmesi olgusu, yeni bir durumdur. Çünkü
kente yerleşenler köylü değildir. Toprağı işlemek, iş-
lediği toprakta oturmak zorunda değildir. Bu yüzden
de toprak sahibine (senyöre) bağlı olmak zorunda
değildir. Onları en fazla ilgilendiren, bir yerlere ser-
bestçe gidip gelebilmektir.
Kentte yaşayan burjuvalar ticaret yaparak zengin-
leşmişlerdir. O dönemde, kendi emeğinin ürününü
satana değil de yeniden satmak üzere satın alana
tüccar denilmektedir. Örneğin fırıncı, ayakkabıcı, ka-
sap, kelimenin tam anlamıyla tüccar değildirler. Tüc-
carlar ihtiyaç duyulabilecek maddeler getirmek üze-
re bazen deniz ticareti yaparak bir ülkeden diğerine, Görsel 1: Burjuvalar (temsilî)
bir bölgeden diğerine dolaşan insanlardır.
1000 yılından itibaren İtalya limanlarında yoğunlaşan ticaretle birlikte şehirleşme daha da gelişir. Şe-
hirler ekonomik hayatın canlılık kazandığı yerler olarak göç almaya başlar. Burada ticari kârlarıyla
zenginleşen burjuva sınıfı zaman içinde soyluların topraklarını satın alır. Yaşam alanı olarak kırdan
daha çok kenti benimser.
Aristokrasinin kendi içinde diğer tüm sınıflardan kopuk ve şatolara sıkışmış hâlde yaşaması da burju-
vaziye kent içinde geniş bir alan açmıştır. Bundan sonra aristokratik yaşam biçimini kendisine model
alan burjuvazi 13 ve 14. yüzyıllarda gözle görülür bir güce sahip olur. Krallara borç verecek hâle gelir.
Zaman içinde kralın satışa çıkardığı memuriyetleri satın alarak “kıyafet soyluluğu” elde eder ve çok
istediği devlet gücüne ulaşır.
16. yüzyılda Rönesans’la Avrupa, büyük dönüşümünü yaşarken burjuva sanatçıları destekleyen sınıf
konumundadır. Burjuva düşünüşünün yönlendirdiği yeni felsefe, Tanrı’yı inkâr etmeden insandan ha-
reket eder. İnsanın aklın gücüyle bilgeliğe erişme yeteneğine sahip olduğunu savunur.
Bu dönemden sonra “orta sınıf” olarak da adlandırılan burjuvazi, salgın ya da kıtlık dönemlerinde
olsun, Amerika’nın keşfinden sonra Avrupa’ya değerli madenlerin akışında olsun, Avrupa tarihinin çe-
şitli evrelerinde süreci kendi lehine çeviren dinamik bir güç olarak yükselişini sürdürür. Burjuva sınıfı
sanayi devrimi ve sömürgecilik faaliyetleriyle daha da zenginleşir. Yeni pazarların keşfiyle ekonomik
değişimi zorlayan rüzgârı arkasına alır ve kapitalistleşme sürecinin liderliğini üstlenir.
17