Page 42 - Biyoloji 12 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
Kavram Öğretimi 19
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı BİYOLOJİ 12
3. ÜNİTE : BİTKİ BİYOLOJİSİ > 12.3.1. Bitkilerin Yapısı > 12.3.1.1. Çiçekli Bir Bitkinin Temel Kısımlarının Yapısı ve Görevleri
Kavram : Meristem Doku, Uç Meristem, Yanal Meristem
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Sınıflandırma Yapma Becerisi

Çalışmanın Adı BÖLÜNÜR DOKU 20 dk.
Çalışmanın Amacı Meristem doku çeşitlerini ve yardımcı yapıları açıklayabilme.

Yönerge: Aşağıda verilen görsellerden ve metinden yararlanarak soruları cevaplayınız.

MERİSTEM DOKU
Uç Meristem Yanal Meristem

Tomurcuktak
ap kal mer stem
Sürgün ucu
Koruyucu yapraklar

Korteks
Koltuk altı tomurcuk
Kök em c mer stem Öz
tüyler Ksilem
Floem
Damar
kambiyumu

Kök ucu Köktek ap kal
mer stem
Kal ptra

Görsel 1: Bitkide uç meristem bölgeleri Görsel 2: Bitkide yanal meristem
İsminden de anlaşılacağı gibi bitkinin uç bölge- Bitkinin enine kalınlaşmasını sağlar. Hormonla-
lerinde bulunur. Canlı kaldıkları sürece bölünme rın etkisi ile sonradan bölünme yeteneği kaza-
yeteneğine sahiptirler. Gövdenin ucundaki me- nırlar. Damar kambiyumu ve mantar kambiyumu
ristem doku koruyucu yapraklar ile, kök ucunda- olarak iki çeşittir. Damar kambiyumu bölünerek
ki meristem doku kaliptra ile korunur. iletim demetlerini meydana getirir.

Ağaçların Kara Kutuları: Yaş Halkaları
“Dendrokronoloji” ağaç gövdesinin gelişimiy-
le oluşan yıl halkalarının her birinin oluştuğu
tarihi belirleyen, bunları birbirleriyle ilişkilen-
direrek kronolojik sıraya dizen bilim dalıdır. Sonbahar odunu
İlkbahar odunu
İlkbahar odunu (açık renkte ve geniş) ve son- Yıllık halka
bahar odunu (dar, yoğun ve koyu renkte) ola-
rak adlandırılan bu tabakalar birlikte bir yıllık
halkayı oluştururlar. Yaş ya da yıl halkaları,
ilk bahar ve sonbaharda oluşan iletim demet-
lerinden meydana gelen halka yapılarından
ismini alır. İlkbaharda bitkiye gelen su ve ışı-
ğın artması ile açık renkli ve geniş bir halka Görsel 3: Odunsu ve çok yıllık bir bitkide yaş halkaları
oluşurken sonbaharda su ve ışığın azalması
ile daha ince ve koyu renkli halkalar oluşur.

39