Page 96 - Biyoloji 12 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

CEVAP ANAHTARLARI BİYOLOJİ 12
Kavram Öğretimi

3. Kök hücre; kendini yenileme özelliğine sahip olan, vücut
içinde ve uygun koşullar sağlanırsa laboratuvar ortamında Çalışma No.: 13
sürekli bölünebilen ve birçok hücre tipine farklılaşabilen hüc-
relerdir. 1. Benzerlik: Her iki işlemde de fosfat grupları yer alır ve her iki
tepkime de aynı zamanda geri dönüşümlüdür.
Çalışma No.: 10 Farklılık: Fosforilasyonda bir moleküle bir fosfat grubu ek-
lenirken defosforilasyonda bir fosfat grubu bir molekülden
1. Gen terapilerinin amacı, sağlıklı genleri hastalıklı hücrelere çıkarılır.
aktararak ve sorunlu genlerin çalışmasını engellemektir. 2. Organik maddelere fosfat grubu eklenmesine fosforilasyon,
2. organik maddelerden fosfat grubu koparılmasına ise defosfo-
D/Y Açıklama rilasyon denir.
3. a) Substrat düzeyinde fosforilasyon
D
b) Oksidatif fosforilasyon
İstenmeyen genetik özelliklerin bir sonraki nesle c) Fotofosforilasyon
Y aktarılmasını önler. Hücre bölünmesi sırasında
nesilden nesile aktarılabilirler. Çalışma No.: 14
Kalıtsal veya sonradan edinilen hastalıkları tedavi
Y
etme amacı vardır. 1. a) Kapalı fanusta gaz alışverişi gerçekleşmemektedir. Bu
nedenle fanus içerisindeki O tükendiğinde mum sönmüş,
2
D fare ise ölmüştür. Nane bitkisi fotosentez yaparak O üre-
2
tir. Nane bitkisi ile kapalı fanusa yerleştirilen mum O ’den
2
D dolayı yanmaya devam eder. Aynı şekilde fare de nane ile
birlikte fanusa yerleştirildiğinde canlılığını korur. Bu de-
ney fotosentez sonucunda açığa çıkan gazın O olduğunu
3. Kalıtsal veya sonradan edinilen hastalıkları tedavi etmek ama- gösterir. 2
cıyla küçük DNA ve RNA moleküllerinin insan hücrelerine, b) Düzenekte kavanoz içerisinde CO tutucu bir madde ol-
2
doku ve organlarına transfer edilmesine “gen terapisi” denir. duğu görülüyor. Bu nedenle bitkinin kavanoz içerisinde
kalan kısmı fotosentez yapamayacağı için sararmıştır.
Çalışma No.: 11 Kavanoz dışında kalan kısmı ise fotosentez yapabilmiştir.
Bu deney fotosentezin gerçekleşebilmesi için CO gazının
1. a) 2 ve 4 Ayşe ve Can olabilir. Çünkü anne ve babalarına ait gerekli olduğunu göstermiştir. 2
genleri taşımaktadırlar. 3 ve 5 Ayşe ve Can olamaz. Çünkü c) İyot, nişasta ayracıdır. Nişasta varlığında renk değişikliği
çocuklar anne ve babalarının genlerinin tamamını almasa- gözlenir. Yaprağın ışık geçirmeyen bantla kapatılan kıs-
lar da anne ve babalarından farklı genleri taşıyamazlar. mına iyot çözeltisi damlatıldığında renk değişikliği göz-
b) Ayşe ve Can farklı cinsiyette oldukları için çift yumur- lenmezken kapatılmayan kısımları mavi renk almıştır. Bu
ta ikizidirler. Çift yumurta ikizlerinin genleri birbirinden durum bantla kapatılmayan kısımlarda nişasta oluştuğunu,
farklıdır. bantla kapatılan kısımda ise oluşmadığını gösterir. Bu de-
ney fotosentez sonucunda besin oluştuğunu göstermekte-
2. Olay yerinde bulunan saç, deri parçası, tükürük, sperm, kıl, dir.
tırnak gibi yapılar üzerinde DNA parmak izi yöntemi kullanı-
larak suçlunun tespit edilmesi sağlanır. ç) Yeşil ve mavi ışık klorofil çözeltisinden geçirilerek galva-
nometredeki değerlere göre klorofil tarafından soğurulma
3. Bir canlıya ait hücredeki DNA baz diziliminde tekrar eden miktarları belirlenmiştir. Klorofil çözeltisinden yeşil ışık
anlamsız baz dizilerinin jel üzerinde oluşturdukları bantlı ya- geçirildiğinde galvanometrede okunan değer, mavi ışığa
pılara DNA parmak izi denir. göre daha büyüktür. Bu durum klorofil çözeltisinin mavi
ışığı yeşil ışığa göre daha çok soğurduğunu gösterir. Klo-
rofil çözeltisinde soğurulan ışık miktarı ne kadar fazlaysa
Çalışma No.: 12 fotosentez hızı da o kadar fazla olacaktır. Bu deney foto-
sentezin mavi ışıkta daha hızlı, yeşil ışıkta ise yavaş oldu-
1. Biyoetik, biyoloji alanında ve biyolojinin alt dallarında orta- ğunu gösterir.
ya çıkan yeniliklerin, çeşitli teknolojik gelişmelere bağlı olan
bilimsel sonuçların, etik açısından ortaya çıkardığı sorunların 2. Fotosentez, ışık varlığında CO ve H O kullanılarak besin ve
2
2
irdelenmesi üzerinden gelişen etik alanı ya da bölümüdür. O üretilmesi olayıdır. Fotosentez sırasında CO kullanılır. Bu
2
2
Biyogüvenlik, biyoteknolojik çalışmaların, doğayı ve insan durum ekosistemdeki C dengesinin korunmasını sağlar. Fo-
yaşamını etkilememesi için ülkelerce yasal denetim altına alın- tosentez sonucu oluşturulan besin tüketici canlılar tarafından
ması işlemidir. tüketilir. Bu nedenle besin zinciri açısından çok önemlidir. O 2
ise oksijenli solunum yapan canlılar için büyük önem taşımak-
2. Örnek Cevap: GDO’nun açılımı bilindiği gibi genetiği değiş- tadır.
tirilmiş organizmalardır. Yeni bir teknoloji olması ve sonuçla-
rının henüz tam olarak belirgin olmaması sebebi ile riskli bir 3. Küresel ısınma atmosfere salınan sera gazlarının artması so-
alandır. Bu şekilde riskli bir ürünün gıdalarda kullanılmasının, nucunda meydana gelir. Nüfus yoğunluğunun artması ve insan
bitki genetiğine, hayvan genetiğine ve besin piramidinin tepe- faaliyetleri atmosfere verilen CO gazının miktarında artışa
2
sinde olan insan sağlığına ne gibi olumsuz etkiler oluşturacağı neden olmaktadır. Bu artış da küresel ısınmaya yol açmaktadır.
bilinemez. CO gazı, fotosentez sırasında kullanılır. Bu nedenle ortamda-
2
ki CO gazı miktarının artması, uygun koşullarda fotosentez
2
3. Geliştirilen aşının güvenli olması için somut ve bilimsel metot- hızının artmasını sağlar. Böylece küresel ısınmaya neden olan
larla klinik deneyler yapılarak aşı geliştirilmelidir. Aşının mik- faktörlerin fazla olduğu yerlerde bitkisi örtüsü de zenginleşir.
roorganizma üzerindeki etkisinin yeterli olduğu, hayvan deney- Ancak bir süre sonra gelişen bitki örtüsü küresel ısınmaya
leri ile tatmin edici sonuçlar alınana kadar denenmelidir. Aşılar neden olan gazları daha fazla kullanacağı için küresel ısınma
tüm insanlık tarafından ulaşılabilir olmalı ve aşı için ücret talep yavaşlayacak ve bu durumdan olumsuz etkilenecektir.
edilmemelidir. mRNA aşısı gibi genetik çalışmalarla üretilen
aşıların uzun vadede olası etkileri insanlara açıklanmalıdır.
93