Page 97 - Biyoloji 12 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

BİYOLOJİ 12 CEVAP ANAHTARLARI
Kavram Öğretimi

3. Kanser hücreleri kontrolsüzce ve hızlı bir şekilde bölünerek ço-
Çalışma No.: 15 ğalan hücrelerdir. Bu nedenle enerji ihtiyaçları fazladır ve hızlı
bir şekilde bu enerjiyi elde etmeleri gerekir. Hücresel solunum
1. Kemosentez: İnorganik maddelerin oksidasyonu sonucu elde edi- çeşitleri içerisinde enerji verimi en fazla olan solunum oksijenli
len kimyasal enerjiyi kullanarak karbondioksit özümlemesi olayı- solunumdur. Ancak oksijenli solunum glikolize göre daha uzun
na kemosentez denir. Kemosentetik canlılar doğadaki madde dön- zamanda gerçekleşir. Kanser hücreleri bu nedenle enerji elde
güsüne yardım ettiklerinden tüm canlılar için önemlidirler. etmek için glikolizi tercih eder.
2. Oksidasyon, kemosentezin karbondioksit özümlemesi yapabil-
mesi için gerekli olan kimyasal enerjinin sağlanmasında etki- Çalışma No.: 18
lidir.
1. Glikozun oksijen kullanılmadan enzimatik tepkimelerle orga-
3. a) Amonyağın nitritleşme ve nitratlaşma reaksiyonları sonu- nik moleküllere dönüştürülmesine fermantasyon denir.
cu amonyum tuzuna dönüştürüldüğü nitrifikasyon olayında
kimyasal enerji elde edilir. Bu kimyasal enerji karbondioksit Fermantasyon ile günlük hayatta tükettiğimiz peynir, yoğurt,-
özümlemesinde kullanılır. Bu olay kemosentezdir. kefir, sirke, şalgam suyu ve boza gibi besinlerin üretilmesi sağ-
b) Azot döngüsünde önce nitrat sonra da nitrit moleküllerinin lanır.
oksidasyonu gerçekleşmiştir. 2. a) Mayanın içinde etil alkol fermantasyonu yapan maya man-
tarları bulunur. Şekerli ılık su içine koyulan maya mantarları
Çalışma No.: 16 şekeri besin olarak kullanırken ılık su maya mantarlarındaki
enzimlerin çalışmasını sağlar.
1. a) b) Maya mantarları oksijensiz solunum yapar.
Girdi Çıktı c) Maya mantarları etil alkol fermantasyonu yaparken ortama
karbondioksit bırakır. Bu, hamurun kabarmasını sağlar.
Güneş Enerjisi Güneş ışığı Elektrik enerjisi
3. a) K kabında meydana gelen karbondioksit çıkışı 2 numaralı
Hidroelektrik Suyun potansiyel Elektrik enerjisi kolda cıva seviyesini yükseltmiştir.
enerjisi
Fosil yakıt Fosillerde biri- Benzin, doğal b) K kabında etil alkol fermantasyonu L kabında laktik asit
fermantasyonu gerçekleşir.
santrali ken enerji gaz, mazot
Çalışma No.: 19
Hücresel solunum Organik besin ATP
1. a) Bir bitkinin uzamasından uç meristemdeki sürekli bölünebi-
b) Enerji santrallerinde üretilen enerji, günlük hayatta kul- len hücreler sorumludur. Bitkinin özelliğine göre metrelerce
lanılan elektrik, ısı, hareket gibi farklı enerji formlarına uzamasını sağlayabilir. Aynı şekilde çok yıllık bir bitkinin
çevrilerek farklı alanlarda kullanılır. Hücresel solunum gövdesinin kalınlaşmasından da yanal meristem hücreleri
ile üretilen enerji ise enerji gerektiren metabolik olaylarda sorumludur. Bunlar damar kambiyumu ve mantar kambiyu-
kullanılır. mu hücreleridir.
b)
2. Yanal Uç
Özellikler
Meristem Meristem
Oksijenli 1. Bitkinin boyuna uzamasını
Solunum
sağlar.
2. Bölünme özelliğini kaybetmiş
Oksijensiz Çeşitleri Hücresel Amaç ATP ve hormonların etkisi ile yeni-
Solunum Solunum Üretmek den bölünme yeteneği kazanan
hücrelerden oluşur.
Fermantasyon Ham Maddesi 3. Sürekli olarak bölünme yete- 2., 5., 6. 1., 3., 4.
neğini korur.
4. Hasar gören kaliptranın onarıl-
Organik
Besinler masını sağlar.
5. İletim demetlerini oluşturan
kambiyumu medana getirir.
3. Hücrelerde; organik besin moleküllerinin yapısındaki kim- 6. Bitkide enine kalınlaşmayı
yasal bağ enerjisi ile ATP sentezlenmesine hücresel solunum sağlar.
denir.
2. a) Çok yıllık bir ağaçta yaş halkaları, damar kambiyumun yılda
bir veya iki kere bölünerek yeni iletim demetlerini oluştur-
Çalışma No.: 17 ması ile meydana gelir. Damar kambiyumunun bölünmesi-
nin sebebi yeni iletim demetleri oluşturmaktır. Bu oluşum
1. Verilen örnekler glikoliz tepkimelerinin ökaryotik ve prokar- bitkide dışarıya doğru bir tabakanın meydana gelmesine yol
yotik canlılarda ortak olduğunu gösterir. Bu durumdan yola açar bu tabakalar halka görünümünde olur.
çıkılarak glikoliz tepkimelerinin gerçekleşmesini sağlayan en-
zimlerin aynı olduğu söylenebilir. Prokaryot ve ökaryot hücre- b) Çivinin yerden yüksekliğinin değişmemesinin sebebi, uç
lerindeki yapısal değişiklikler göz önünde bulundurulduğunda meristem bölgesinin ağacın tepe noktasında olması ve büyü-
glikoz tepkimelerinin her iki hücre tipinde de bulunan sitop- menin oradan devam etmesidir. Çivinin gövdeye tamamen
lazmada gerçekleştiği görülür. gömülmesi ise damar kambiyumunun bölünerek kabuğa
2. Canlılar yaşamsal faaliyetlerini gerçekleştirebilmek için enerji- doğru yeni iletim demetleri oluşturması ve ağacın gövdesi-
ye ihtiyaç duyar. Bu enerjiyi hücresel solunum adı verilen tep- nin kalınlaşmasıdır.
kimelerle besin maddelerini parçalayarak elde eder. Solunum
tepkimelerinde enerji verici olarak tercih edilen ilk molekül gli- 3. Sert bir zemine kök salmış bir bitkinin ve bütün bitkilerin kök-
kozdur. Glikoz, glikoliz tepkimesiyle aktifleştirilerek solunum lerindeki bölünür dokuyu ‘’kaliptra’’ isimli yapı korur. Kaliptra
tepkimelerini başlatır. Glikoliz oksijen kullanılsın ya da kulla- zarar görürse belli bir seviyeye kadar uç meristem hücreleri ta-
nılmasın tüm canlıların solunumlarında görülen ortak evredir. rafından onarılabilir.
94