Page 16 - Fizik 11 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

7
FİZİK 12

1. ÜNİTE : ÇEMBERSEL HAREKET > 1.3. Açısal Momentum
Kavram : Açısal Momentum
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi, Sınıflandırma Yapma Becerisi

Çalışmanın Adı NELERE BAĞLI? 20 dk.
Çalışmanın Amacı Açısal momentumu açıklayabilme.

Yönerge: Metinden yararlanarak aşağıdaki soruları cevaplayınız.

NELERE BAĞLI?

Sürtünmesi önemsenmeyen bir eksen etrafında dönebilen
yatay düzlemdeki çubuğa dönme noktasından ve belli bir
uzaklıkta dik etki eden kuvvet tork etkisi oluşturur (Şekil 1). F
Torkun yönü “sağ el kuralı”yla bulunur.
,
Çizgisel momentum bir cismin hızıyla kütlesinin çarpımıdır ve O Dönme
bulunduğu doğrultunun dik uzaklığına göre bir döndürme et- yönü
kisi vardır. Bu döndürme etkisi çizgisel momentum ve dönme T
eksenine olan uzaklığın çarpımıyla bulunur. Bu etki L ile gös-
terilir. Yönü “sağ el kuralı”yla bulunur (Şekil 2).
Şekil 1

L L = r x p
j ~

p
r
m
O m r . O O r
j
.
P
Şekil 2

Sürtünmesi önemsiz eksen etrafında dönebilen Şekil 3’teki kütleleri önemsiz K, M, N ve S çubuklarına
m ve 2m kütleli cisimler çarparak yapışmaktadır.

r r 2r 2r

K M N S
j j j 2j
m 2m m 2m
Şekil 3

Cisimlerin bu çubuklarda oluşturduğu açısal momen-
Cisim Açısal Momentum
tumlarının büyüklüğünü gösteren yandaki tabloda yal-
nızca M çubuğunun açısal momentum büyüklüğü ve- K L = ...
K
rilmiştir. M L = 2m · j · r
M
N L = ...
N
S L = ...
S

13