Page 12 - Kimya 12 | 4.Ünite

4. ÜNITE: ENERJI KAYNAKLARI VE BILIMSEL GELIŞMELER

4.3.1. Kimya ve Sürdürülebilirlik

Sanayi Devrimi’nin ardından bütün dünya, her alanda hızlı bir deği-
şim sürecine girmiş; önce sanayi açısından gelişmiş ülkelerde daha
sonra diğer ülkelerde tüketimin ön planda olduğu, doğal kaynakların
korunmasının ikinci plana itildiği kontrolsüz bir kalkınma süreci ortaya
çıkmıştır. Bu süreçte ormanlar, su sistemleri ve diğer doğal kaynaklar
sorumsuzca tahrip edilmiştir.
Çevresel bozulmaların, çevre ve kalkınma arasındaki bağların göz
ardı edilmesinden kaynaklandığının anlaşılması ülkeleri bu konuda
yeni bakış açıları geliştirmeye ve bu doğrultuda yeni tedbirler almaya
götürmüştür. Mevcut bakış açılarından farklı ve bütün dünyayı kapsa-
yan bu yeni süreç; çevre ve kalkınmada süriürülebilirlik kavramıyla
adlandırılmıştır.

Süriürülebilirlik; toplumun, ekosistemin ya da devam eden herhan-
gi bir sistemin ana kaynaklarını tüketmeden belirsiz bir geleceğe dek
işlevini sürdürmesidir. Bu kavramın özünde, bütün imkânları sorumsuz-
ca tüketmekten vazgeçmiş, insanlığın bir bütün olduğunun bilincinde,
evrensel açıdan dayanışmaya istekli, çevreye saygılı birey, toplum ve
buna bağlı olarak da bir ekonomi modeli yatmaktadır.

Sürdürülebilirlik kavramı her alanda olduğu gibi kimya biliminde de
yeni bakış açılarının oluşmasını sağlamıştır. Günümüz kimya bilimin-
de kaynakların doğru ve verimli kullanılması, yenilenebilir ve çevreye
daha az zarar veren enerji kaynaklarının bulunması ve kullanılması,
yenilenebilir malzeme (polimerler, kâğıt ve metal sektörü vb.) üretimi
gibi sürdürülebilirlikle doğrudan ilgili çalışmalar önemli bir yer tutmakta-
dır. Sürdürülebilirliğin bireyden topluma yönelen bir süreç olduğu unu-
tulmamalıdır. Bu süreçte her birey, sorumluluğunun farkında olmalı,
duyarlı davranmalı ve üzerine düşen görevleri yerine getirmelidir.

4.3.2. Enerji

Sürdürülebilir bir hayatın ve kalkınmanın olmazsa olmazı enerjidir.
Sanayi ve teknoloji alanında gelişen ülkelerin enerji ihtiyacı artar
(Görsel 4.9). Günlük hayatta kullanılan teknolojik ürün sayısının art-
ması enerji ihtiyacının artmasına neden olmuştur. Günümüzde dev-
letler doğal enerji kaynaklarına sahip olmak ve bu imkânlara sahip
coğrafyalarda üstünlük kurmak amacıyla kıyasıya bir rekabet içindedir.

Görsel 4.9: Elektrik enerjisiyle üretim yapılan fabrika üretim hattı

214 12. SINIF KIMYA