Page 6 - Kimya 9 | 5. Ünite
P. 6
Doğa ve Kimya
Neler Kazanılacak? Suyun varlıklar için önemini açıklarken
Su kaynaklarının ve korunmasının önemi vurgulanacaktır.
5.1.1. SUYUN VARLIKLAR İÇİN ÖNEMİ
Hayatın kaynağı sudur. Bitki
ve hayvanların yaşamlarını sür-
dürebilmeleri suyun varlığına
bağlıdır. Kısacası su olmadan ha-
yat olmaz.
İnsan, nefes alıp verirken,
terleme, idrar ve dışkılama yo-
luyla sürekli olarak vücudundan
su kaybeder. Vücudun su kaybı-
nın önlenmesi ve gerekli tüm vü-
cut fonksiyonlarının gerçekleşe-
Görsel 5.1.1: Yaş ilerledikçe insan vücudundaki su oranı azalır.
bilmesi için suya ihtiyaç vardır. Su
vücudumuzda sayısız ve çeşitli işlevleri yerine getirmesini sağladığı
için en önemli besin maddesi olarak kabul edilir.
Su, tüm sindirim ve emilim işlevleri için gereklidir. Kalori içerme-
se de vücuttaki çoğu kimyasal tepkimenin özellikle de enerji üreti-
minde yer alan metabolik reaksiyonların aracıdır. Vücut, egzersizler-
den ve sıcak ortamlardan kaynaklanan fazla vücut ısısını düzenleme-
de suyu soğutucu olarak kullanır. İç organlardaki zarların ve iskelet
sistemindeki eklemlerin kayganlığını sağlayarak hareketi kolaylaştı-
rır.
Su, insan vücudunun en bol bileşeni olup yeni doğan bebeklerin
vücudunda %75-80 oranında, yetişkin bir insan vücudunda ise %55-
75 oranında bulunur. Yaş ilerledikçe vücudun su oranı azalır (Görsel
5.1.1). İnsan vücudunun günlük su ihtiyacı, içerdiği su miktarına ve
insanın harcadığı enerjiye bağlı olarak değişir. Fakat vücut ağırlığı ve
enerji harcaması arttıkça vücudun su ihtiyacı artar. Çoğu insan, su ol-
madan 7 günden fazla yaşayamaz.
Temel su kaynağı içme suyudur. İçme suyu dışında yiyecek ve içe-
cekler de su ihtiyacımızı karşılamamız için iyi birer kaynak olabilir.
Günlük su ihtiyacının karşılanması için en ideal oran %60 su, %40 ise
yiyecek ve içecekler olmalıdır.
İnsan vücudunda olduğu gibi bitkilerde de su oranı oldukça yük-
sektir. Bitkiler; fotosentez, terleme, besin maddesi dağılımı gibi çeşitli
işlemlerde suyu kullanır. Yeterli su olmazsa bitkiler gelişemez.
İnsanlar ve bitkiler gibi hayvanlar da yaşamak için suya ihtiyaç
Kendi yaş grubunuzun günlük duyar.
aktivitelerini de düşünerek gün- Hayvanların hücre aktivitesini gerçekleştirmek, yiyecekleri sindir-
lük su ihtiyacınızın ne kadar ol- mek ve vücut sıvılarını oluşturmak için düzenli olarak su almaları ge-
duğunu araştırınız. rekir. Bazı balıkların tuzlu suya, bazılarının da tatlı suya ihtiyacı var-
Sizin ve aile bireylerinizin ve dır. Suda yaşayan birçok canlı, oksijeni sudan alır.
kendinizin günlük içme suyu tü- Kurbağa, kaplumbağa, istiridye ve alabalık gibi bazı hayvanların
ketimini karşılaştırınız. Farklı yaşam alanları sudur. Tatlı su genellikle suda yaşayan organizmala-
yaş gruplarının içme suyu tüke- rın bağlı olduğu birçok çözünmüş besin maddesi içerir. Suda yaşayan
tim miktarını etkileyen faktörle- hayvanların larvaları, sudaki besin maddeleri ile beslenir. Su olmadan
ri belirleyerek arkadaşlarınızla hayatta kalmaları mümkün olmaz.
paylaşınız.
188