Page 11 - Kimya 9 | 5. Ünite

Doğa ve Kimya

Neler Kazanılacak? Suyun sertlik ve yumuşaklık özellikleri açıklanacaktır.

5.1.3. SUYUN SERTLİK
VE YUMUŞAKLIĞI
Yağmur suyu içilebilir mi?
Yağmur yere düşmeden önce
atmosferden geçer, bu nedenle
havadaki kirletici maddeleri top-
layabilir. Çernobil gibi radyoak-
tif kalıntı içeren yerlerden ya da
Fukushima (Fikuşima) civarın-
daki yağmur suyunu içmek iste-
mezsiniz. Kimya tesisleri, ener-
ji santralleri, kâğıt fabrikaları
gibi yerlerde de yağmur suyu-
nu içmek harika bir fikir değil-
dir. Çünkü bu bölgelerde toksik
kimyasallar yağmur suyuna ge-
çebilir. Görsel 5.1.4: Yağmur su kaynak-
Yağmur suyu, kimyasal atık içermese de içinde düşük seviyede larından biridir.
bakteri, toz ve arada bir böcek parçaları bulundurabileceğini aklınız-
da tutmalı ve yağmur suyunu içmeden önce iyileştirmelisiniz.
Suların kullanılmadan önce renk, koku, tat, bulanıklık, mikroor-
ganizmalar gibi istenmeyen özelliklerinin iyileştirilmesine su arıtı-
mı denir.
Yağmur suyu Dünya nüfusunun çoğunun su kaynağıdır (Görsel
5.1.4). Bazı yağmur suları içilebilir.
Yağmur suyu dışarıdan hiçbir kirletici etki etmediği durumlarda
saftır. Kirlilik, polen, küf ve diğer kirleticilerin seviyesi muhtemelen
şehir şebeke suyundan daha düşüktür. Saf su, tatsız, kokusuz ve renk-
sizdir. İçinde vücut için gerekli iyonları bulundurmadığı için içilme-
sinin sağlık açısından bir zararı olmayacağı gibi bir faydası da yok-
tur. Saf su iyi bir çözücüdür ve içinde karbon dioksit çözündüğünde
çok zayıf karbonik asit oluşturur ve böylece daha iyi bir çözücü hâli-
ne gelir.
Yağmur suyu da toprağa karışıp kayalardan süzülürken geçtiği
yerlerdeki mineraller çözülür ve suyun yapısına geçer. O bölgenin je-
olojisine göre yeraltı sularının içerdiği çözünmüş iyon bileşimi deği-
şir.
Suda çözünen kalsiyum ve magnezyum gibi iyonlar fazla ise bu
tür sulara sert su denir. Su içerisinde çözünmüş kalsiyum, magnez-
yum ve değerliği +1’den yüksek olan katyonların miktarı arttıkça
suyun sertliği artar. Suyun sertliğinin fazla olması sağlık açısından
önemli değildir. Fakat suyun lezzetini ve temizleme kapasitesini etki-
ler. İçinde çözünmüş iyon miktarı düşük olan ve lezzetli olan sulara
yumuşak su denir.
Sert sularda sabun kolaylıkla köpürmez. Bu nedenle sabun sarfi-
yatını arttırır. İçimi lezzetli değildir. Buharlaştığında çok miktarda çö-
kelti (kireçlenme) bırakırlar. Şehir şebeke hatlarında, sıcak su borula-
rında ve kazanlarda tortu bırakır.

193