Page 5 - Sosyoloji 2 | 3.Ünite
P. 5
ETKİNLİK
YORUMLUYORUZ
Aşağıdaki karikatür ve haber metninden hareketle soruları cevaplayınız.
Yeni Rota
Türkiye’nin anayasal vatandaşlık kavramı ile tanışmasını sağlayan Prof. Dr. Nur Vergin oldu. Vergin,
“Yeni Siyaset ve Siyasi Partiler” başlıklı yazısındaki siyasi partilerin bugünkü yapı ve programlarıyla giderek
işlevlerini kaybettikleri tespitinden hareketle bu siyasi örgütlerin ancak kendilerine yeni bir rota tayin et-
meleri hâlinde varlıklarını sürdürebileceklerini belirtti. Vergin’e göre bu rotanın belirlenmesinde en önemli
yeri, vatandaşlık kavramını yeniden tanımlamak tutuyordu.
Vatandaşlık tanımıyla bağlantılı olarak anayasal vatandaşlık kavramını gündeme getiren Vergin, ana-
yasal vatandaşlığın esas itibarıyla iki özelliğinden söz eder: İlki, yurttaşlık tanımının her türlü etnik, dinsel
ve kültürel imalardan uzak tutulmasıdır. Anayasal vatandaşlıkta, vatandaşlık herhangi bir etnik, dinî veya
kültürel kimliğe atıfla tanımlanmaz ve bunun doğal sonucu olarak da toplumun çoğulcu yapısında bulu-
nan farklılıklar arasında birini/birilerini diğerine/diğerlerine karşı ayrıcalıklı kılan bir tercihte bulunulmaz.
Bu yaklaşımda anayasa, çoğulcu değerleri ihtiva eder ve toplumu oluşturan gruplara eşit mesafede durur.
Böylelikle her türlü farklılık anayasanın koruması altına alınır ve bunların kendi varlıklarını devam ettirip
geliştirebilmelerinin önü açılmış olur.
Anayasal vatandaşlığın ikinci özelliği, kamu makamlarını, farklılıkları törpülemeye ve onları asimile
etmeye dönük-gizli ya da açık-politikaları izlemekten menetmesidir. Bu yaklaşımda vatandaşlığa toplumu
homojenleştiren bir araç gözüyle bakılmaz. Aksine vatandaşlık, farklılıklara hukuki güvence sağlayan bir
koruma kalkanı niteliğine bürünür. Bu niteliğiyle demokratik siyasete de zemin hazırlar.
www.koprudergisi.com
SORULAR
Metinden hareketle anayasal vatandaşlık kavramı ile neye dikkat çekilmek istenmiştir? Düşüncelerinizi
söyleyiniz.
VATANDAŞLIK VE SOSYAL DEVLET 141
