Page 18 - Sosyoloji 2 | 4.Ünite

SOKAKTA YAŞAYAN ÇOCUKLARLA İLGİLİ ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Çocukların temel gereksinimlerini karşılamak
Kimlik kazanmasına, benlik saygısı geliştirmesine yardımcı olmak

Psikolojik destek sağlayarak sevgi ve güven ihtiyacını gidermek
Toplumsal bilinci arttırmak
Ailelere gerekli bilinçlendirmeleri yapabilecek ekipleri oluşturmak
Tüm çocukların yaşam kalitesini yükseltmeyi amaçlayan bir toplumsal yapılanmaya gidebilmek

Çocukları sokaklara iten toplumsal nedenler üzerinde çalışarak önleme programlarını geliştirmek (göç hareketleri-
nin kontrol altına alınması, kentleşme, nüfus artısı, ekonomik ve toplumsal sorunlara çözüm üretmek)
Koruyucu sağlık hizmetleri ile tedavi hizmetlerine gereken önemi vermek
Sokakta yaşayan ve çalışan çocukların eğitime devam etmelerini sağlamak
Aileyi bilgilendirecek ana baba okulları açmak, TV ve basın aracılığı ile bilinçlendirme eğitimleri yapmak, aile yapı-
sını güçlendirmeye çalışmak
Akranlardan oluşan rehabilitasyon ekipleri kurmak

ETKİNLİK

Aşağıdaki metni okuyarak soruları cevaplayınız.

Sokakta Çalışan Çocuklar
Sokak çocukları ile ilgili yapılan araştırmalarda genel ola-
rak çocukların aileleriyle ilişkilerine göre bir tanımlama ya-
pılmıştır. Bu bağlamda sokak çocukları iki temel grupta de-
ğerlendirilmektedir. Birincisi, tümüyle sokakta yaşayan, eviyle
bağlantısını koparmış çocuklardır. Diğer grup ise sokakta ça-
lışıp akşam evine dönen, yani bir evi olan, aile yaşantısını bir
şekilde devam ettiren çocuklardır. Bugün dünyada sokakta ya-
şayan veya sokakta çalışan çocukların sayısını tahmin etmek
oldukça zordur. UNICEF’in 1990 yılında yaptığı sokak ço-
cukları projesi kapsamındaki değerlendirmede, dünya genelinde yaklaşık 100 milyon sokak çocuğunun var olduğu
ve bu çocukların 50 milyonunun Latin Amerika, 30 milyonunun Asya ülkelerinde, 20 milyonunun ise Afrika
ülkelerinde bulunduğu düşünülmektedir. Türkiye’de ise en az 42 bin çocuğun sokaklarda yaşadığı veya çalıştığı
tahmin edilmektedir.
Yapılan araştırmalar dikkate alındığında, sokak çocuğu sorununun ortaya çıkışında en önemli sorun olarak göç
olgusu karşımıza çıkmaktadır. Hızlı nüfus artışıyla birlikte sanayileşmeye bağlı olarak ortaya çıkan işsizlik, kırsal
kesimden büyük kentlere doğru göçü hızlandırmıştır. Kırsal kesimdeki güç yaşam koşulları insanları büyük kente
göçe zorlamış olsa da buradaki yaşam da sıkıntılarla doludur. Sokak çocukları probleminin bir diğer ayağını da
yukarıda açıklamış olduğumuz göç olgusuyla yakından bağlantılı olan yoksulluk sorunu oluşturmaktadır. Yoksul-
luk genel anlamıyla insanların temel ihtiyaçlarını karşılayamama durumu olarak tanımlanmaktadır. Bu çerçevede,
yoksul bir ailede doğmak, çocuk için pek çok imkândan yoksun olmanın yanı sıra, okula gitmek yerine erken yaşta
çalışmaya başlamak anlamına da gelmektedir. Sokakta çalışan çocuklar okula devam edemedikleri gibi kötü mad-
delere alışma, kolay yoldan para kazanma, suça yönelme, dışlanma, aşağılanma, şiddet gibi tehlikelere de maruz
kalmakta ve sonunda tamamen sokakta yaşar hâle gelmeye başlamaktadır.
dergipark.gov.tr
SORULAR

1. Metinden de hareketle çocukların sokakta yaşamalarının sebepleri neler olabilir? Bu sebeplerden hangi-
leri çocukları sokağa daha çok iter?
2. Sizce sokakta çalışan ve yaşayan çocuklar için alınması gereken önlemler neler olabilir? Düşüncelerinizi
söyleyiniz.
3. Sokakta yaşayan çocuklar toplumlar için neden bir problemdir? Tartışınız.

176 TOPLUMSAL AÇIDAN KİMSESİZ ÇOCUKLAR