Page 32 - Tarih11 - Ünite 3

3. ÜNİTE

Ç
Kahraman Nene Hatun, 93 Harbi’nde
Halk arasında 93 Harbi olarak bilinen 1877’deki
Türk-Rus Savaşı’nda gösterdiği mücadele ile
destanlaşan kadın kahramanlarımızdan biri de
Nene Hatun’dur. Ruslar, 4 Kasım’da Erzurum’un
doğusundaki Gazi Ahmet Muhtar Paşa kuvvetle-
rine taarruz etmiştir. Erzurum’a çekilen Osmanlı
kuvvetleri, takviye kuvvetlerle şehri savunmaya
hazırlandılar. 9 Kasım gecesi Ruslar, Aziziyye
Tabyası’nı zapt ettiler. 8-9 Kasım gecesi Müezzin
Abdullah Efendi, Ayas Paşa Camisi’nin mina-
resine çıkarak Aziziyye Tabyası’nı Rusların ele
geçirdiğini anlatmış, “eli silah tutan koşsun” diye
halka seslenmiştir.
Bu sırada 22-23 yaşlarında olan Nene Hatun’a
kocası, “sen evde kal, çocuğa bak” demişse de
Nene Hatun, çocuğunu Allah’a emanet edip ka- Görsel 3.31
labalığa karışmıştır. Nene Hatun’un anlattığına Nene Hatun
göre, Mecidiyye Tabyalarını aşıp alçağa indiklerinde, kulaklarını sağır eden tüfek ateşleri
altında, yaralanana, ölene bakmadan ileri atılmışlar. Bazen satırla, bazen taşla, önlerine
çıkan her Rus’u vurarak tabyalara doğru ilerlemişler. Bir taraftan kendilerinin, bir taraftan
askerlerimizin gayretiyle Aziziyye Tabyası’nı ele geçirmişlerdir. Bu sıralarda yaralı bulunan
kardeşi Hasan’ın, gözü önünde şehitlik mertebesine eriştiğini de görmüştür.
Aziziyye Tabyası’nın Rus kuvvetlerinden geri alınması için yapılan çarpışmadaki kahra-
manlığı dolayısıyla Üçüncü Ordu tarafından, Erzurum’un Eminkurpu Mahallesi’nde bir
ev tahsis edilen Nene Hatun, ordumuzun kıymetbilirlik inceliğini yansıtan bu evde uzun
yıllar yaşamıştır.
Kore Savaşı’ndan sonra Erzurum’a gelen NATO’da görevli General Ridgway, Nene Hatun’u
evinde ziyaret ederek elini öpmüştür. Kendisini ziyaret eden Ridgway’e: “O zaman vazifemi
yapmıştım. Bu gün de ilerlemiş yaşıma rağmen aynı hizmeti, daha mükemmeliyle yapa-
cak güç ve heyecana sahibim.” demesi ile bir kez daha kahraman Türk kadınının ruhunu
göstermişti. Nene Hatun tutulduğu zatürre yüzünden, 22 Mayıs 1955’te Erzurum Numune
Hastanesi’nde hayata gözlerini yummuş ve merasimle Aziziye Şehitliğine defnedilmiştir.
Nene Hatun ölmeden önce Türk ordusunun “Ninesi” ilan edilmiş ve 2 Mayıs 1955’te “Yılın
Annesi” seçilmiştir. Ayrıca Maarif Nezareti müdürler toplantısının kararı ile Erzurum Kız
Öğretmen Okulu’nun ismi “Nene Hatun Öğretmen Okulu” olarak değiştirilmiştir.
Fevziye Abdullah Tansel, İstiklal Harbi’nde Mücâhit Kadınlarımız, s.5-8;
M. Talât Uzunyaylalı, Erzurum’un Yüzleri Nene Hatun, s.10, 57’den düzenlenmiştir.
Aşağıdaki soruları metinden hareketle cevaplayınız.

1. 1877 Osmanlı Rus Savaşı’nın 93 Harbi olarak adlandırılmasının gerekçesi nedir?
2. Kıymetbilirlik ifadesi hangi anlamlara gelmektedir?

3. Nene Hatun’un çocuğunu bırakıp halkın arasına mücadele için karışması hangi değer-
lerle ifade edilebilir?
4. Tarihimizde Nene Hatun gibi destanlaşan diğer kadın kahramanlarımız kimlerdir?

5. Bir insanı kahraman yapan özellikler nelerdir?

118