Page 19 - T.C. İnkilap Tarihi ve Atatürkçülük | 6.Ünite

6. Ünite

satın alındı. Çiftçiye ucuz kredi verildi ve tarımda makineleşme hızlandırıl-
dı. Geleneksel tarım uygulamalarından modern tarıma doğru geçiş sağlandı.
Marshall yardımlarıyla başta traktör olmak üzere modern tarım aletlerinin sa-
yısında büyük artış oldu. Yapılan tüm çalışmalar ve hava koşullarının tarıma
elverişli gitmesiyle 1950-1954 yılları arasında tarımsal üretimde büyük bir
artış sağlandı.

Marshall Planı çerçevesinde yapılan yardımlar sadece tarım alanında değil
madencilik, ulaştırma ve bayındırlık alanlarında da kullanıldı. ABD, yardım-
ların kara yolları yapımı için de kullanılmasını istedi. Bu yüzden demir yol-
ları yapımı durdurulup kara yolları yapımına ağırlık verildi. Amerikalı teknik
uzmanların girişimiyle 1949’da Kara yolları İdaresi kuruldu. Kara yolları ya-
pımı ile köylerden kent ve kasabalara ulaşım daha kolay hâle geldi. Kara yol-
larının yapımına bağlı olarak ithal otomobil sayısı ve bununla birlikte petrol
ihtiyacı da arttı.
1954’ten itibaren yaşanan döviz darboğazı yüzünden DP’nin temel politikası
olan liberalizme kısıtlamalar getirildi. İthalatı kısıtlayıcı önlemler alındı ve
devlet sanayide özel sektörün yerini aldı.
Görsel 6.13: İkinci Yenicilerden
1955’ten itibaren tarım ürünlerinin üretiminde düşüşler, dış ticaret açıkla- Cemal Süreya
rı, kamu harcamalarındaki sürekli artışlarlar ile birlikte ekonomik sıkıntılar
yaşanmaya başladı. Hükûmet, ekonomideki olumsuz gidişata engel olabil-
mek için birtakım önlemler aldı. Gümrük vergisinde değer esasına geçildi ve
gümrük tarifeleri yükseltildi. II. Dünya Savaşı sonrasında da uygulanmış olan
Millî Korunma Kanunu tekrar uygulamaya konuldu. Bütün tedbirlere rağmen
ekonomideki sıkıntılar artarak devam etti.
6. 3. 3. Sosyal ve Kültürel Hayat

1950’li yıllardan itibaren kentlerdeki sanayileşme ile beraber köylerden kent-
lere göçler daha da artarak devam etti. Tarımda makineleşmenin artması, köy-
lerdeki iş imkânlarının azlığı, eğitim ve sağlık hizmetlerinin yetersizliği göç
hareketini artıran en temel sebeplerdendi. Yaşanan yoğun göçler kentlerde
konut sıkıntısı, çarpık kentleşme ve altyapı sorunları gibi problemleri ortaya
çıkardı.

Siyasal düzeyde tek parti döneminin son bulması, ekonomide tarımsal üretim-
den sanayi üretimine doğru yönelişin hızlanması ve kentlere doğru hızlı bir
göçün ortaya çıkması Türkiye’nin toplumsal ve ekonomik yapısında önemli
değişimleri de beraberinde getirdi.

Bu dönemde Garip Akımı’nın ardından İkinci Yeni şiir anlayışı ortaya çıktı
(Görsel 6.13). Edebî bir topluluk olmaktan ziyade bağımsız olarak benzer bir
çizgide hareket eden İkinci Yeni şairleri Garipçilerden farklı olarak çağrışım-
lar ve yoğun imgelerle dolu, soyutlamaların öne çıktığı yeni bir şiir anlayışı
getirdiler. Yine bu dönemde ortaya çıkan Attila İlhan öncülüğündeki Mavi-
ciler ise şiirde yeniliği savunup şairanelikten ödün vermeden romantik bir
duyarlılıkla toplumcu gerçekçiliğin sözcüsü oldular (Görsel 6.14).

Dönemin diğer önemli edebiyat topluluğu ise eskiyi inkâr ve reddetmeden
yenilik arayışını sürdüren, geleneklere bağlı bağımsız sanatçıların oluşturdu-
ğu Hisarcılar Grubu idi. Hisarcılar Grubu, edebiyatta millî zevk ve anlayışını Görsel 6.14: Mavicilerden
sürdürüp yaşayan dili kullandılar. Attila İlhan

Bandung Konferansı toplandı. Varşova Paktı kuruldu.
1955 1955

14 Mayıs 191