Page 18 - T.C. İnkilap Tarihi ve Atatürkçülük | 6.Ünite

II. DÜNYA SAVAŞI SONRASINDA TÜRKİYE VE DÜNYA

Bilgi Notu Tablo 6.5: 27 Ekim 1957 Genel Seçimleri Sonuçları
Partiler Aldıkları Oy Oran% Milletvekili
Cunta: Demokratik yollardan se-
çilmiş meşru hükûmete karşı dar- Demokrat Parti 4.303.190 47.70 424
be yaparak ülke yönetimine el
koyan genellikle askerî yapıdaki Cumhuriyet Halk 3.768.043 40.82 178
demokratik olmayan kurullara ve- Partisi
rilen isimdir.
Cumhuriyetçi 663.295 7.19 4
Millet Partisi
Köylü Partisi 356.419 3.86 4
İşçi Partisi 39.867 0.43 4
Toplam 9.230.814 100 610

27 Mayıs 1960’ta Millî Birlik Komitesi adlı bir cunta yapılanması, Türk Si-
lahlı Kuvvetler adına millî iradeyi hiçe sayarak ülke yönetimine el koydu. DP
üyeleri tutuklandı, anayasa ve meclis feshedildi. Tüm siyasi faaliyetler askıya
alındı. Böylece demokratik bir süreçle başlayan Demokrat Parti dönemi, de-
mokratik olmayan bir yöntemle sona erdirildi. Dönemin bir askerî darbe ile
sona ermesi, Türk demokrasi tarihinde olumsuz bir süreç başlattı.

6. 3. 2. Ekonomik Hayat

1950 seçimleri ile iktidara gelen Demokrat Parti, Liberal ekonomi anlayışını
savundu. Ancak devletçilik ilkesi tamamen reddedilmedi. Özel teşebbüsün ön
planda olduğu bir ekonomik program benimsendi.

Yabancı ve yerli sermayenin sanayiye girmesini teşvik etmek amacıyla
1950’de Türkiye Sınaî Kalkınma Bankası kuruldu. Ekonomiyi canlandırmak
amacıyla 1951’de “Yabancı Sermaye Yatırımlarını Teşvik Kanunu” çıkartıla-
rak yabancı sermayenin Türkiye’ye gelmesi kolaylaştırılmaya çalışıldı. Fakat
bu konuda istenen sonuç elde edilemeyince 1954’te çıkartılan yeni bir kanun-
la yabancı sermayeye verilen imkânlar daha da genişletildi. Başta Almanya ve
ABD firmaları olmak üzere birçok yabancı firma Türkiye’de yatırımlar yaptı.
Dönemin en çok tartışılan konularından biri de Petrol Kanunu oldu. Kanunun
amacı Türkiye’nin petrol kaynaklarının özel teşebbüs ile hızlı ve verimli bir
şekilde işlenip değerlendirilmesini sağlamaktı. Bu kanunla birlikte birçok ya-
bancı şirkete Türkiye’de petrol arama izni verildi.

Sıra Sizde
Yabancı sermayenin bir ülkeye yatırım yapmasının olumlu ve
olumsuz sonuçları neler olabilir?

DP, ekonomide liberalizm politikasını benimsemiş olmasına rağmen yatırım-
ların birçoğunu yine devlet yapmak zorunda kaldı. Makine Kimya Endüstri
Kurumu, Denizcilik Bankası, Et ve Balık Kurumu, Devlet Malzeme Ofisi,
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı, Ereğli Demir Çelik Fabrikaları gibi bir-
çok Kamu İktisadi Teşekkülü (KİT) kuruldu.

Demokrat Parti Dönemi’nde tarım sektörü ön planda tutuldu. Türkiye nüfusu-
nun büyük bir kesimi kırsal alanda yaşamakta ve tarımla uğraşmaktaydı. Bu
yüzden de tarımsal üretimin artırılması hedeflendi. Yeni topraklar tarıma açıl-
dı, çiftçinin ürettiği ürünler dünya piyasasının üstünde fiyatlardan çiftçiden

SEATO kuruldu. Bağdat Paktı kuruldu.

1954 1955
190