Page 81 - Tasarım Beceri Atölyeleri Öğretmen El Kitabı
P. 81
eklenir. En az bir gün su (veya gülsuyu) bekletilir ve 24 saatin sonunda jel hale gelir. Bu jel cildi temizlemek
için, siyah noktaları engellemek veya sivilce izlerini ya da cilt lekelerini yok etmek için yüze sürülebildiği gibi,
cildi sıkılaştırdığı düşünüldüğü için doğum veya kilo sebepli çatlaklara da uygulanabilmektedir. İçideki bazı
vitaminlerden dolayı kaynatmak yerine maserasyon yapılması tercih edilmesidir. Ayrıca halk arasında kırışık
önleyici olarak da kullanılmaktadır. Doğal bir etnobotanik güzellik ürünüdür.
Karışık Yöntem: Tarçın ve zencefil gibi kabuk ve kök bitkiler önce dekoksiyon yöntemiyle kaynatılır.
Kaynadıktan sonra altı kapatılır ve ardından içerisine papatya, adaçayı gibi bitkiler konarak 10-15 dakika in-
füzyonla demlenir. Bu sekilde yapılması da ihtimal dahilindedir. Nezle, grip gibi hastalıklar için zencefil ve
meyan kökü (isteğe bağlı zerdeçal) gibi köklerin ılık suya eklenmesi, ardından altının açılarak kaynatılması ve
kaynadıktan sonra altının kapatılıp, biberiye, kekik gibi antibakteriyel ve antiviral bitkilerin eklenip,15 dakika
da bu bitkilerle demlenmesi örnek verilebilir.
Bazı Terimlerin Açıklaması
Difüzör: Aromatik kokuyu odaya yaymaya yarayan araçtır. En basiti oda parfümlerinde yer alan pamuklu
bir çubuktan kokunun odaya yayılmasıdır. Ayrıca elektrikli de Ultrasonik Difüzör olarak yapılması mümkün-
dür, aşağıda detaylıca anlatılmıştır.
Damıtma (Distilsayon) : İki veya daha fazla bileşen içeren bir karışımın ısıtılıp, buhar ve sıvı faz oluştur-
mak suretiyle daha uçucu bileşence zengin karışımların elde edilmesini sağlayan ayırma işlemidir.
Ekstrakt: Bir çözücü ile (su, eter veya alkol) etken maddenin ayrıştırılarak veya koyulaştırılarak kullanıl-
masıdır. Bu laboratuvar ortamında gerçekleştirilebilir.
Esansiyel (Uçucu) Yağ: Bitkilerin çiçek ,meyve, yaprak, kök, ya da kabuk gibi kısımlarından elde edilen,
güçlü kokulara sahip aromatik özellik gösteren yağlardır. İçlerinde yüksek etkinliğe sahip büyük oranda su-
dan hafif değişik terpenik yapıdaki maddeler taşırlar. Bu yüzden suda çözünemeseler de içerdikleri aromatik
bileşenler su buharı ile sürüklenebilirdir. Bu sayede damıtma ile uçurularak ayrıştırılırlar. Uçucu özellikleri
çok fazla oldukları için ağzı iyice kapatılmış siyah cam şişelerde saklanırlar ve sıcağa maruz bırakılmazlar. Kul-
lanım ömürleri çok uzun değildir. Saf olarak kullanılmazlar, muhakkak sabit (temel) bir yağ ile kullanılırlar.
Nane yağı, okaliptus yağı, lavanta yağı vs. gibi yağlar örnek verilebilir.
Aromatik Su: Uçucu yağ alındıktan sonra kalan suya aromatik su denir. Kekik suyu, gül suyu buna
örnektir.
Temel (Baz, Sabit) Yağ: Uçucu özelliği çok düşük veya olmayan, reaktif bileşen içermeyen, genelde meyve
ve tohumdan elde edilen yağlardır. Alerjen değillerdir ve tek başlarına kullanılabilirler. Genelde esansiyel yağ-
ları seyreltmek için kullanılırlar. Ayçiçek yağı, zeytin yağı, mısır yağı en yaygın olanlarıdır. Buna nazaran tatlı
badem yağı, jojoba yağı, kantaron yağı, avakado yağı, susam yağı, kayısı çekirdeği yağı, kakao yağı, hindistan
73