Page 18 - Türk Dili ve Edebiyatı 12 | 5.Ünite

5 ÜNİTE

METİN VE TÜRLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR

Okuduğunuz metin, Cumhuriyet Dönemi Türk tiyatrosunun önemli temsilcilerinden Güngör Dil-
men’in Midas’ın Altınları adlı eserinden alınmıştır. Midas’ın Altınları, Midas Üçlemesi olarak bilinen
tiyatro eserlerinin ikincisidir. Yazarın bu üçlemesinde yer alan oyunlar şunlardır: Midas’ın Kulakları,
Midas’ın Altınları, Midas’ın Kördüğümü.
Güngör Dilmen, kimi zaman tarihten kimi zaman mitolojiden yola çıkarak günümüz sorunlarına
uzanan oyunlar ortaya koymuştur. Dilmen; Midas’ın Altınları’nda da Dionisos’u, keçileri ve Silenos’u
olaya dâhil ederek Yunan mitolojisinden yararlanmıştır. Yazar, 1968’de kaleme aldığı Midas’ın Altınla-
rı ’nda gözü para ve altından başka bir şey görmeyen Frigya Kralı Midas’ın altın tutkusunu konu edin-
miştir. Eserde kralın bu tutkusu, önce kendini ve yakın çevresini sonra da halkı olumsuz etkilemiştir.
Kral Midas’ın gücünü göstermek için halkı toplamasında halkı da tutkularına alet etme isteği yatar.
“Altın altın… Kişisel tutkuma/toplumsal bir giysi giydirebilirim.” sözleri bunları doğrulamaktadır.
Yazar, Midas’ın Altınları’nda da görüldüğü gibi oyunlarında Türkçeyi başarıyla kullanmıştır. Metin-
den de anlaşıldığı üzere yazarın açık, akıcı, şiirsel bir dili vardır. Metinde geçen “Doğru söylüyor, al-
tın değil elindekiler./Değil ya değil, bakın dokunuyorum/zambağı mor yapıyorum, zambağı zambak
yapıyorum,/tut delikanlı, sevgiline verirsin./Bakın dokunuyorum, toprak toprak/kürek kürek…” gibi
daha pek çok ifade metinde şiirsel bir dil kullanıldığını göstermektedir.
Güngör Dilmen, tiyatro eserlerinde mizahi ögeleri başarıyla kullanmıştır. Eserinde Midas’ın altına
olan tutkusunu, her şeyi altına dönüştürme gücünü elde ettiğinde yaşadıklarını trajikomik bir dille ve
kendine özgü denilebilecek bir mizah anlayışıyla vermiştir.
Güngör Dilmen, oyunlarında genellikle kendisini çevreleyen şartlar içindeki bireyi anlatırken kah-
ramanlarının iç dünyalarını ve gerilimlerini ortaya koymakta da başarılı olmuştur.
Güngör Dilmen, Tük edebiyatında absürt tiyatronun da önemli isimlerindendir. Türk edebiyatında
1960’lı yılların sonuna doğru etkili olan bu tiyatro anlayışında; umutsuzluk, korku, anlamsızlık, toplu-
ma ve kendine yabancılaşan insanlar ön plana çıkarılır. Absürt tiyatro ile birlikte geleneksel tiyatrolar-
da hem kurgusal hem de anlamsal birtakım değişiklikler görülür. Bu değişiklikler; gerçekçi zaman ve
mekân unsurlarının bazen terk edilmesi, neden-sonuç ilişkisinin arka plana itilmesi, kronolojik zama-
nın kırılması ve soyutlamalara başvurulması şeklinde sıralanabilir. Melih Cevdet Anday, Aziz Nesin,
Sermet Çağan, Ferhan Şensoy gibi yazarların tiyatrolarında klasik yapı genellikle kırılır.

METNİ ANLAMA VE ÇÖZÜMLEME
ME

1. Okuduğunuz metinde vezirin “Her şeyin hakkını vererek yaşamalı” sözüne katılıyor musunuz?
Açıklayınız.
2. Metinde “altın” nelere benzetilmiştir? Nedenleriyle açıklayınız.
3. Vezire göre Kral Midas’ın hangi davranışı toplumda bozulma ve çözülme yaratacaktır? Belirtiniz.

4. Vezirin Midas’a olan tepkileri sizce normal midir? Açıklayınız.
5. Metne göre insanın en değerli cevheri nedir? Düşüncelerinizi sözlü olarak ifade ediniz.
6. Midas’ın özelliklerini de göz önünde bulundurarak iyi bir yöneticinin nasıl olması gerektiğiyle il-
gili neler söyleyebilirsiniz?
7. Midas’ın sahip olduğu güce sahip olmak ister miydiniz? Düşüncelerinizi nedenleriyle açıklayınız.

8. Eserde mitolojik unsurların yer alması sizce anlatıma nasıl bir katkı sağlamıştır?

220