Page 5 - Türk Dili ve Edebiyatı 9 | 3.Ünite

Şiir

Nazım Biçimi

Şiirin nazım birimi, ölçüsü ve uyak örgüsüne göre kazandığı biçimsel özelliklerin genel adıdır.

Türk Şiirinde Kullanılan Nazım Biçimleri

I. Halk Şiiri II. Divan Şiiri III. Batı Etkisindeki Türk Şiiri

Anonim Halk Şiiri Beyitlerle Kurulanlar Sone, Terzarima, Triyole,
Mâni, Türkü Gazel, Kaside, Mesnevi, Balat, Serbest nazım
Kıt’a, Müstezat
Âşık Tarzı Halk Şiiri
Koşma, Semai, Varsağı, Bentlerle Kurulanlar
Destan Tuyuğ, Rubai, Murabba,
Şarkı, Muhammes,
Aruz Ölçüsüyle Yazılan Halk Şiiri Terkibibent, Terciibent
Divan, Kalenderi, Semai, Selis,
Satranç, Vezniahar

Nazım Türü

Bir şiirin işlediği konuya göre aldığı isimdir. Şiirin nazım biçimi belirlenirken şekline ait özellikler
(nazım birimi, kafiye düzeni, ölçü vb.), nazım türü belirlenirken içerik (konu, tema vb.) esas alınır.

Türk Şiirinde Kullanılan Nazım Türleri

I. İslamiyet Öncesi Türk Şiiri II. Halk Şiiri III. Divan Şiiri

Sagu, Koşuk, Destan Âşık Tarzı Halk Şiiri Tevhit, Münacaat, Naat,
Güzelleme, Koçaklama, Mersiye, Methiye, Hicviye,
Taşlama, Ağıt Fahriye

Anonim Halk Şiiri
Ninni, Ağıt

Dinî-Tasavvufi Halk Şiiri
İlahi, Nefes, Deme, Nutuk,
Şathiye, Devriye

Metni Anlama ve Çözümleme

1. Yayla Dumanı adlı şiirin temasını belirleyiniz.
2. Şiirdeki betimlemeler resim sanatıyla nasıl ilişkilendirilebilir? Açıklayınız.

3. Güzelin saçı ve gözleriyle yayla dumanı arasında nasıl bir ilişki kurulmuştur? Açıklayınız.
4. Son dörtlükte şairin yayla dumanının içinde kaybolma isteği ile duygu dünyası arasındaki ilişkiyi
açıklayınız.

73