Page 163 - Yönetim Bilimi (Tüm Kitap)
P. 163
Türkiye’nin İdari Örgütlenmesi
Bu aktarım, ya doğrudan
doğruya kanunla ya da Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 126.
merkezî yönetimin emir ve maddesine göre, “yetki genişliği” ilkesi
kararları ile gerçekleştirilir. merkezi idarenin taşra örgütlerinden yal-
nızca il idaresinde uygulanmaktadır.
Merkezî yetki, taşra örgütle-
rinde “vali” tarafından kulla- MADDE 126.– Türkiye, merkezî idare ku-
nılmaktadır. ruluşu bakımından, coğrafya durumuna,
ekonomik şartlara ve kamu hizmetlerinin
Valiler, merkeze danışma-
gereklerine göre illere, iller de diğer kade-
dan il ile ilgili kararlar alabilir.
meli bölümlere ayrılır.
Ancak yine de merkez teş-
kilatına hiyerarşi ile bağlıdır İllerin idaresi yetki genişliği esasına da-
ve yetkisini, merkezî idare- yanır.
nin sorumluluğundaki kamu
Kamu hizmetlerinin görülmesinde verim
hizmetinin yürütülmesi için
ve uyum sağlamak amacıyla, birden çok ili
kullanır. İlden daha küçük
içine alan merkezî idare teşkilatı kurulabi-
taşra örgütlerinin amirleri
lir. Bu teşkilatın görev ve yetkileri kanunla
yani kaymakamlar, valinin
düzenlenir.
yetkisine sahip değildir.
Merkezden Yönetimin Olumlu Yönleri
• Merkezî hükümetin siyasi ve idari bakımdan güçlenmesini sağlar.
• Yönetimde birlik ve bütünlüğün gerçekleşmesine yardımcı olur.
• Ekonomik ve sosyal kalkınmanın, bölgeler arasında dengeli bir şekil-
de yürütülmesini sağlar.
• Kamu hizmetlerinin, bütün ülkeye eşit ve dengeli bir biçimde ulaştı-
rılmasını sağlar.
• Bütün kaynaklar merkezde toplandığı için hizmetlerin daha az harca-
ma ile verimli bir şekilde bütün ülkeye yayılmasını sağlar.
Merkezden Yönetimin Olumsuz Yönleri
• Kamu hizmetlerinde gecikmeye sebep olabilir.
• Hizmetler, tek elden yürütüldüğü için merkez dışındaki yerlerin ihti-
yaçlarına uygun hizmet verilemeyebilir.
• Bütün yetkiler merkez teşkilatında bulunduğu için taşra teşkilatındaki
memurlar tek başlarına karar alamazlar ve her konuda merkeze da-
nışmak zorunda kalırlar. Bunun için uzun yazışma ve işlemler gere-
kir. Bu da gereksiz bürokrasi ve kırtasiyeciliğe yol açar.
• Yetki, merkezde olduğu için merkez dışındaki yerlerde halk, kendini
doğrudan doğruya ilgilendiren işlerden uzak kalır ve yönetime katı-
lamaz.
161