Page 162 - Yönetim Bilimi (Tüm Kitap)

Yönetim Bilimi

Merkezden Yönetimin Unsurları
Hiyerarşi: Her örgütte farklı yetki ve sorumluluk sınırları vardır. Örgütte,
yetki ve sorumluluğa göre piramit biçiminde bir yapılaşma karşımıza çıkar.
Piramidin en üst noktası, bütün karar yetkilerinin toplandığı merkezdir. Aşa-
ğı doğru inildikçe yetki ve sorumluluklar kısıtlanır. İşte örgütün, bu yetki öl-
çüsüne göre düzenlenmesine “hiyerarşi” denir (Görsel 5.3). Örgüt içindeki
hiyerarşik yapı net bir şekilde belirlenmeli, birim ya da bireylerin sahip oldu-
ğu yetki ve sorumluluklar bütün örgüt tarafından bilinmelidir.

Görsel 5.3: Yönetim hiyerarşisi
Yetki Devri: Örgütlerde yetki, yöneticidedir. Ancak uygulanışta bütün yet-
kinin bir kişide toplanması mümkün değildir. Bunun için belli durumlarda
üstler, yetkilerini astlara devrederler. Bu durum, hiyerarşik yapılanmada ve
yetki belirlenmesinde önemlidir. Çünkü yetki devri olmadan örgütsel işleyiş
ile örgüt yapısının oluşması mümkün değildir.
Yetki devrinde öncelikle astlara, yapılması gereken iş için görev verilir. Ast-
lara görev için gerekli yetki devredilir ve görevle ilgili sorumluluk yüklenir.
Yetki devrinde şu unsurlara dikkat edilmelidir:
a. Yönetici, yetkiyi devreder ancak sorumluluğunu devredemez.

b. Astın, birden fazla kişiye karşı sorumlu tutulmaması sağlanmalıdır.

c. Yetki veren yönetici, görevi en yakın kademeye devretmelidir.
Yetki devri, yöneticilerin aşırı iş yükünden kurtulmasını sağlar. Ayrıca yetki
devralan astların öz güveni ve sorun çözme kapasiteleri gelişir. Böylelikle
astların üst düzey görevlere hazırlanması sağlanır.

Yetki Genişliği: Merkezî yönetim, merkezden uzak olan bir örgüte, belli gö-
revleri yerine getirmesini sağlayacak bir ya da birkaç yetkiyi devreder. “Yetki
genişliği” adı verilen bu uygulama sayesinde örgütlerin iş yükünün bir kısmı
alt birimlere ve yöneticilerine aktarılır.
160