Page 207 - Değerler Eğitimi Aile ve Toplum

SAYGI SAYGIN KADIN,
MUTLU TOPLUM 8 Okul İçi Etkinlik
2. Öğrencilerden aşağıdaki metinleri okumalarını ve soruları cevaplamalarını isteyiniz.

Orta Asya
İlk Türk devletlerinde kadınlar; ata binip ok atmış, güreş gibi ağır
sporlar yapmış ve savaşlara katılmıştır (1). Hun Türklerinde fermanlar
ve buyruklar Han ve Hatun adıyla birlikte çıkarılmış, yalnız Han adıyla
yazılanlara itibar edilmemiştir. Elçilerin kabulüne Kağanlarla birlikte
Hatunların da katıldığı görülmüştür. Orta Asya’da kurulan ilk Türk
devletlerinde kadın ve erkek eşit haklara sahip olmuştur. Ziya Gökalp,
eski Türk toplumlarında kadının durumunu "Eski kavimler arasında
hiçbir kavim kadın haklarına Türkler kadar önem vermemiş ve saygı
göstermemiştir." şeklinde ifade etmiştir (2).

İslamiyet Dönemi
Veda Hutbesi’nde (632) kadınların haklarının gözetilmesi tavsiye
edilmiştir. Ayrıca erkeklerle kadınların ailede birbirleri üzerinde
bazı haklarının bulunduğu, bu hakların karşılıklı yerine getirilmesi
gerektiği belirtilmiştir. Türk kadınları İslamiyet’le birlikte devlet ve
millet için görev ve sorumluluklarını ilk Türk devletlerindeki gibi
devam ettirmişlerdir.

Osmanlı Dönemi
Orhan Bey’in karısı Nilüfer Hatun'un huzuruna kabul edilen İbni
Batuta “Bu ülkede gördüğüm ve beni epeyce şaşırtan tutumlardan
biri de erkeklerin kadınlara gösterdikleri aşırı saygıdır. Bu
memlekette kadınlar erkeklerden daha üstün sayılırlar.” demiştir (2).
II. Mehmet ve Kanuni devrinde çıkartılan Kanunnamelerde kadın-
erkek ayrımı yapılmaksızın belirli şartlarda herkesin yaşama, inanç,
güvenlik, yargılama ve seyahat hakkı güvence altına alınmıştır. Bu
güvenceler kadın haklarının da o zamanın önemli yasal hükümleri
arasında yer aldığını göstermektedir (3).
Cumhuriyet Dönemi
Türk kadını Kurtuluş Savaşı'nda cephede yer alarak toplumsal
hayatta var olduğunu fiilen ispatlamıştır. Cumhuriyet Dönemi'nde
sosyal ve siyasi hayatta kadın haklarına yönelik birçok reform
gerçekleştirilmiştir. Türk kadını 1930’da belediye, 1933’te
muhtarlık seçimlerine katılma hakkı; 1934’te ise Avrupa ülkelerinin
birçoğundan önce milletvekili seçme ve seçilme hakkını elde
etmiştir.

Günümüz Türk Kadını
Türk kadını 21. yüzyılla birlikte toplum hayatı içerisinde daha fazla
sorumluluk alarak her zamankinden daha aktif roller üstlenmiştir.
Böylece günlük hayatta kadınlar dolmuş şoförlüğünden mimarlığa,
meteoroloji uzmanlığından siyasete, savaş pilotluğundan mülki
amirliğe farklı görevleri icra ederek toplumun gelişimine katkı
sağlamaktadır.

Yazar tarafından hazırlanmıştır.
Kaynak 1: Erbay, (2019)
Kaynak 2: Konan, (2011)
Kaynak 3: Irmak, (2010)

Görsel 6.37.
a) Türk aile ve toplum yapısında kadının önemini tarihî süreç içerisinde değerlendiriniz.
b) Günümüzde kadınlara aile ve toplumda gereken saygının gösterildiğini düşünüyor
musunuz? Düşüncelerinizi açıklayınız.

206 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü 207