Page 348 - Değerler Eğitimi Aile ve Toplum
P. 348
9 EL ELE VERMEYİNCE TAŞ YARDIMSEVERLİK
Aile ile İrtibatlı Etkinlik YERİNDEN OYNAMAZ
Etkinliğin Yardımlaşma ve dayanışmanın aile ve toplum hayatındaki önemini kavrayabilme.
Amacı
Etkinliğin Bu etkinlik; öğrencilerin yardımlaşma ve dayanışmanın bireye, aileye, topluma katkı
Açıklaması sağlayacağını kavramalarına yönelik hazırlanmıştır.
Etkinlik etkileşimli tahtada açılır. Metinler okunur ve sorular sözlü olarak cevaplanır. Bilgi grafiği
tamamlanır. Görevle ilgili bilgi verilir. Kontrol listesi doldurulur.
Araç Gereç Etkileşimli tahta Süre 30 dk.
ETKİNLİĞİN UYGULANMASI
1. Öğrencilerden aşağıdaki metinleri okumalarını ve soruları cevaplamalarını isteyiniz.
İNCE EKMEK YAPMA VE PAYLAŞMA KÜLTÜRÜ
Lavaş, katırma, jupka ve yufka; Azerbaycan,
İran, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye’de
yaşayan halklarca sadece yemek amaçlı bir
tüketim maddesi değil, aynı zamanda bu
coğrafyada geçmişten günümüze aktarılan
ortak bir yapma ve paylaşma kültürünü
simgeler. İnce ekmeğin hazırlanışı toplu iş gücü
ve paylaşıma dayalı geleneksel uygulamalar
içerir. Kırsal alanlarda toplumsal dayanışmanın
bir göstergesi olarak ailelere, özellikle kışa
hazırlık için komşuların yardımıyla (imece
yöntemiyle) yapılır.
Görsel 10.26. Bu ekmekler; gündelik kullanımlarının yanı
sıra bayram, mevlit, düğün, ölüm gibi özel gün ve törenler için de yapılmaktadır. Bu özel günlerde
ince ekmek yapımı için yardıma gidecek olan kişi, toplumsal dayanışmanın bir örneği olarak yanında
ununu ve diğer gerekli gereçlerini de götürür.
İmece usulüyle ekmek yapmak için toplanılması, bu toplantılarda günlük sıkıntıların paylaşılması,
bunlara çareler üretilmesi ve pişen ekmeğin yoldan geçenlerle de ikram edilmesi geleneğin sosyal
yönünü vurgular. İnce ekmek yapımında tecrübeye ve yeteneğe dayalı olarak kişiler arasında
görev paylaşımı yapılmaktadır. En tecrübeli ve maharetli kişiler; hamurun yoğrulması, açılması ve
pişirilmesinden sorumlu olmaktadır. Bu geleneğin aktarılmasında gençler ve çocuklar ise beze
yapımı ve malzeme temini gibi diğer yapım süreçlerine dâhil edilmektedir. Yufka yapımına ilişkin
bilgi; aile ve topluluk içinde iletişim, gözlem ve katılım yoluyla aktarılmaktadır. Aile içinde çocuklar,
yoğrulan ekmek hamuruyla beze yapmaya çalışarak küçük yaşta geleneği öğrenmeye başlar. “İnce
Ekmek Yapma ve Paylaşma Kültürü: lavaş, katırma, jupka, yufka” 2016’da UNESCO İnsanlığın Somut
Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’ne Azerbaycan, İran, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye adına
çok uluslu olarak kaydedilmiştir.
Kaynak: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, (t.y.), (Düzenlenmiştir.)
346 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü 347